Astma

Jak wspomniano wyżej, astma definiowana jest jako przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych. Jej objawy i częstość ich występowania są zmienne. Choroba może mieć różnorodne przyczyny - zarówno genetyczne jak i spowodowane czynnikami środowiskowymi. Dolegliwość jest nieuleczalna, jednak możliwe jest kontrolowanie jej przebiegu.

Astmę można klasyfikować ze względu na:

1. Częstotliwość i intensywność występowania objawów

2. Stopień kontroli choroby

• Kontrolowana - objawy nie występują wcale lub bardzo rzadko
• Częściowo kontrolowana - rzadko występujące objawy
• Niekontrolowana - często występujące objawy

3. Fenotyp, czyli czynniki wywołujące objawy chorobowe

Dwa główne typy to:

• Alergiczna (atopowa)
• Niealergiczna (nieatopowa)

Alergiczna (atopowa)

Objawy tego rodzaju choroby są wywoływane przez reakcję obronną dróg oddechowych na alergeny, którymi mogą być: roztocza, kurz, sierść zwierząt, pyłki roślin, pleśń, składniki pokarmu, a także niektóre związki chemiczne. Osoby z tym typem dolegliwości doświadczają często innych chorób o podłożu alergicznym np. atopowego zapalenia skóry.

Niealergiczna (nieatopowa)

Ten typ dolegliwości nie jest wywołany żadnym z alergenów, przez co trudniej czynniki, które go wywołują. Mogą do nich należeć: infekcje wirusowe lub bakteryjne, ćwiczenia, stres, warunki pogodowe, substancje chemiczne, czy leki.

Częste podtypy astmy alergicznej lub niealergicznej:

• Wysiłkowa
• Aspirynowa
• Kaszlowa
• Zawodowa

Wysiłkowa

Objawy choroby pojawiają się w wyniku ćwiczeń fizycznych, podczas których dochodzi do zwężenia oskrzeli. Kaszel, świszczący oddech, duszności i inne symptomy zazwyczaj pojawiają się już kilka minut po rozpoczęciu ćwiczeń i trwają do 15 minut po ich zakończeniu.

Aspirynowa

Dolegliwość jest wywołana przez niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) do których należy między innymi aspiryna. Objawy pojawiają się zazwyczaj od 30 minut do 2 godzin po zażyciu leku, jednak czasami do reakcji może dojść nawet po 24 godzinach od przyjęcia środka.

Kaszlowa

Zwana także zespołem Corrao, kaszel jest w niej jedynym lub dominującym objawem. Często poprzedza o kilka miesięcy wystąpienie pełnoobjawowego rodzaju choroby.

Zawodowa

Najczęściej jest spowodowana w wyniku przebywania w środowisku pracy zanieczyszczonym pyłem, oparami, dymem czy innymi substancjami. Grupy zawodowe u których najczęściej diagnozowana jest choroba to między innymi piekarze, rolnicy, pracownicy laboratoriów, młynarze czy stolarze.

Czy astma jest śmiertelna?

Wiele osób zastanawia się czy astma jest śmiertelna lub czy skraca życie. Ostry atak choroby może zatrzymać dostarczanie odpowiedniej ilości tlenu do płuc, co jest zagrożeniem dla życia. Jeżeli chory nie otrzyma pomocy w wystarczająco szybkim czasie, atak może zakończyć się śmiercią. W Polsce na astmę umiera rocznie około 1500 osób. Badania pokazują jednak, że 2 na 3 śmierci mogłyby zostać uniknięte, jeżeli:

• chory rzuciłby palenie
• chory stosowałby się do zaleceń lekarza np. zmienił styl życia
• chory stawiałby się na wizyty kontrolne

Dobra wiadomość jest taka, że długość życia większości astmatyków nie różni się znacznie od długości życia zdrowych osób, pod warunkiem że choroba jest na bieżąco kontrolowana przez lekarza. Istnieją jednak czynniki ryzyka, które mogą wpłynąć na jej skrócenie. Należą do nich:

• palenie papierosów
• niezdrowy styl życia
• duża ekspozycja na czynniki wywołujące ataki choroby

Dolegliwość może być wywołana przez różnorodne czynniki. U osób chorujących na astmę alergiczną, chorobę wywołują czynniki zewnętrzne - alergeny. U pacjentów cierpiących na astmę nieatopową przyczyny choroby są niejednoznaczne. Do jej wywołania może doprowadzić powikłanie infekcji dróg oddechowych, zimne lub wilgotne powietrze, wysiłek fizyczny, niektóre leki (np. aspiryna).

Bezpośrednią przyczyną objawów astmy jest stan zapalny dróg oddechowych. Kiedy do niego dochodzi, układ odpornościowy zaczyna produkować zwiększone ilości limfocytów i eozynofili. Komórki te wydzielają substancje, które powodują skurcz oskrzeli i osłabiają je, czyniąc coraz bardziej wrażliwymi na różne czynniki.

Proces zapalny dotyka również komórek, wchodzących w skład ściany oskrzeli, które w jego wyniku wydzielają tak zwane mediatory odpowiedzi zapalnej, przez które stan zapalny się utrzymuje. Prowadzi on do napadowych skurczów oskrzeli, a także przerostu i pogrubienia ścian tego organu.

Pogrubienie ścian oskrzeli powoduje, że zmniejsza się ich światło, a przepływ powietrza zostaje ograniczony. Przechodzenie powietrza przez oskrzela utrudnia ponadto gromadzący się w nich śluz (komórki śluzowe namnażają się w skutek stanu zapalnego, co prowadzi do nadprodukcji), a także skurcze. W efekcie dochodzi do duszności i problemów z oddychaniem, a przede wszystkim z wydechem, gdyż podczas wdechu oskrzela rozszerzają się, co ułatwia przepływ powietrza.

Przyczyny choroby u dzieci

Przyczyny astmy u dzieci nie są do końca wyjaśnione, jednak niektóre czynniki mogące odgrywać rolę w rozwoju choroby to:

• odziedziczona skłonność do rozwoju alergii
• rodzice chorujący na astmę
• infekcja dróg oddechowych przebyta we wczesnym wieku
• wystawienie na działanie czynników środowiskowych, takich jak dym papierosowy lub inny rodzaj zanieczyszczenia powietrza

Przyczyny choroby u dorosłych

• alergie
• wystawienie na działanie czynników środowiskowych np. dym papierosowy, pleśń
• kontakt z materiałami wykorzystywanymi w pracy np. chemikalia, pył
• zmiany hormonalne u kobiet np. podczas ciąży lub menopauzy
• przebyte choroby

Astma a stres

Stres może znacznie pogorszyć objawy astmy. Po pierwsze, stres powoduje silniejszą reakcję na czynniki powodujące atak takie jak np. pyłki, czy kurz. Jeżeli poziom stresu utrzymuje się na wysokim poziomie przez dłuższy czas, osoba chora na astmę może zaobserwować u siebie częstsze ataki i ostrzejsze objawy.

Po drugie, stres może doprowadzić do stanów lękowych lub paniki. Te dwa stany powodują uwalnianie hormonów stresu, które przygotowują ciało do odpowiedzi na postrzegane zagrożenie w formie walki lub ucieczki. W wyniku tego, tętno zostaje przyspieszone, mięśnie stają się napięte, a oddech płytki i przyspieszony. Taka zmiana w oddechu może spowodować większe ryzyko wystąpienia ataku astmy.

Dodatkowo, stres może także pośrednio wpływać na objawy choroby przez niektóre niezdrowe mechanizmy radzenia sobie z nim np. spożywanie alkoholu lub palenie papierosów.

Czy astma jest chorobą dziedziczną?

Dolegliwość jest dziedziczna, jednak nie wszystkie przypadki choroby są spowodowane obciążeniem genetycznym. Szacuje się, że około 60% przypadków astmy jest dziedzicznych. Według badań, jeżeli jeden z rodziców ma astmę, to szanse na rozwinięcie choroby u potomstwa są od 3 do 6 razy większe, niż u potomstwa obojga zdrowych rodziców.

U osób kontrolujących chorobę lekami, objawy zazwyczaj pojawiają się nie częściej niż kilka razy w tygodniu - w pozostałym czasie chorzy czują się dobrze. U osób z wariantem atopowym, mogą one natomiast dokuczać jedynie okresowo, przy kontakcie z alergenem (np. w okresie pylenia roślin).

Astmatycy nie przyjmujący odpowiednich leków, mogą natomiast doświadczać objawów chorobowych nawet kilka razy na dobę, szczególnie w porze wieczornej i nocnej.

Do najczęściej występujących objawów należą:

• Kaszel - najczęściej jest suchy, chory nie odkrztusza w ogóle flegmy. Objaw ten jest zazwyczaj uporczywy i męczący. Może pojawiać się sporadycznie, podczas ataków (towarzysząc dusznościom) lub przewlekle.
• Duszności - chory podczas ataku duszności, ma wrażenie braku powietrza, co często wywołuje lęk. Objaw może narastać gwałtownie, w ciągu kilku minut lub powoli, nawet przez parę godzin. Wraz z czasem oddychanie staje się coraz trudniejsze. U osób, które nie przyjmują leków, duszność często pojawia się w nocy albo nad ranem.
• Świszczący oddech - z powodu zwężenia oskrzeli wydychanie powietrza jest utrudnione, co prowadzi do charakterystycznego świstu.
• Ucisk w klatce piersiowej - ten objaw często towarzyszy dusznościom. Chorzy opisują go, jako uczucie ściskania płuc obręczą. Jeśli objawowi towarzyszy ból, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Atak astmatyczny

Kiedy osoba cierpiąca na astmę ma kontakt z czynnikami irytującymi, takimi jak pyłki, dym lub inne alergeny, potencjalnie każda z ich cząsteczek może wywołać reakcję mięśni oskrzeli, doprowadzając do ataku astmy. Dzieje się tak, gdyż oskrzeliki, zwężają się i przepływ powietrza staje się ograniczony. Problem pogłębia się, gdy wyściółka oskrzelików coraz bardziej się zaognia, obficie wytwarzając śluz i powodując zatory dróg oddechowych.

W rezultacie, zmniejsza się drożność płuc, a przepływ powietrza jest ograniczony, co prowadzi do problemów z oddychaniem. Najczęstsze symptomy ataku astmy, które występować mogą w różnym nasileniu, to: świszczący oddech, duszności, ucisk w klatce piersiowej i kaszel. Pacjent podczas ataku astmy może mieć problemy z oddychaniem. Często tym objawom towarzyszy lęk.

Do bezpośrednich przyczyn wywołujących atak astmy zalicza się:

• infekcje dróg oddechowych
• zanieczyszczone powietrze
• silne emocje (np. stres)
• dym (przebywanie w zadymionych pomieszczeniach, palenie tytoniu)
• drażniące substancje chemiczne (np. farby, różnego rodzaju aerozole)
• alergeny takie jak pyłki, drobinki kurzu oraz sierść zwierząt domowych
• wysiłek fizyczny
• niektóre farmaceutyki (np. aspiryna)
• alergeny pokarmowe

Całkowite wyleczenie astmy nie jest możliwe. Kuracja lekami może natomiast umożliwić kontrolowanie choroby, poprawić samopoczucie, jakość życia i wydolność oddechową chorego. Celem leczenia jest również złagodzenie ataków oraz ograniczenie ich liczby. Odpowiednie leki zaleca specjalista na podstawie indywidualnych cech pacjenta, stopnia zaawansowania choroby oraz czynników wywołujących ataki astmatyczne. Przed postawieniem diagnozy i doborem leków specjalista przeprowadza wywiad medyczny oraz zleca odpowiednie badania.

Badania prowadzone w diagnostyce astmy to:

• osłuchanie klatki piersiowej przy użyciu stetoskopu (pozwala kontrolować częstość oddechów oraz ewentualne występowanie szmerów oddechowych i świstów)
• palpacyjne opukiwanie klatki piersiowej (pozwala sprawdzić budowę klatki piersiowej)
• test oddechowy PEF (służy do pomiaru szczytowego przepływu wydechowego)
• spirometria (służy do pomiaru objętości i szybkości wydychanego powietrza)

Wymienione powyżej badania są najczęściej przeprowadzane w profilaktyce astmy. Lekarz może zalecić również dodatkowe testy:

• odwracalności skurczu oskrzeli
• alergiczny skóry
• nadreaktywności oskrzeli
• poziomu eozynowfilów we krwi obwodowej

Leki na astmę

Leki na astmę podzielone są na dwie grupy inhalatorów, jedne zapobiegają napadom astmy, inne przynoszą natychmiastową ulgę podczas ataku.

Inhalatory zapobiegawcze używane są codziennie i obniżają wrażliwość na czynniki irytujące, które powodują obrzęki i wydzielanie się śluzu w drogach oddechowych. Leki te zawierają najczęściej substancje takie jak: teofilina, budezonid (np. Pulmicort), flutikazon, omalizumab, prednizon, prednizolon, formoterol, kromoglikan disodowy, nedokromil sodu, salmeterol (np. Seretide) bromek ipratropium (np.Atrovent) i montelukast.

Preparaty łagodzące objawy ataku astmy powodują rozluźnianie dróg oddechowych i ułatwienie oddychania. Substancje stosowane w tego typu inhalatorach to m. in. salbutamol (np. Ventolin) oraz fenoterol.

Jak leczyć atak astmy?

Osoby regularnie przyjmujące leki nie powinny często doświadczać ataków choroby. Jednak całkowite wykluczenie ich występowania nie jest możliwe. W przypadku ataku astmy należy postępować zgodnie z poniższymi wskazówkami:

1. Skorzystaj z inhalatora doraźnego (zawierającego salbutamol lub fenoterol) tak szybko jak to możliwe, postaraj się przy tym oddychać spokojnie i głęboko. Weź dwa wdechy.
2. Pozbądź się obcisłych lub krępujących ubrań.
3. Znajdź miejsce, w którym można odpocząć, pamiętając przy tym, że powinno się to odbywać w pozycji półsiedzącej – o wiele trudniej oddycha się leżąc. Pochyl się do przodu, oprzyj ręce na kolanach, aby podeprzeć w ten sposób plecy.
4. Staraj się spokojnie oddychać.
5. Jeśli poprawa nie nastąpi w ciągu kilkunastu minut, weź kolejne dwa wdechy z inhalatora.
6. Jeśli objawy nie ustępują po kolejnych kilkunastu minutach, wezwij pogotowie albo niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem.

Profilaktyka ataków astmy

W leczeniu astmy bardzo duże znaczenie ma odpowiedni styl życia. Choć, tak jak napisano powyżej, ataków choroby nie da się całkowicie wyeliminować, wprowadzenie dobrych nawyków może pomóc zmniejszyć ich liczbę, a także złagodzić przebieg. W profilaktyce ataków astmy należy pamiętać o:

• unikaniu kontaktu z alergenami i czynnikami drażniącymi
• regularnych ćwiczeniach fizycznych
• zdrowym odżywianiu
• kontrolowaniu wagi
• odpowiedniej ilości snu
• regularnych wizytach u lekarza
• przyjmowaniu leków zleconych przez specjalistę

Czy w euroClinix można kupić leki wziewne na astmę?

euroClinix oferuje możliwość zakupu leków na astmę na podstawie internetowej konsultacji medycznej. Aby zamówić lek należy przejść na stronę produktu i wypełnić poufny formularz medyczny, który zostanie szczegółowo przeanalizowany przez jednego ze współpracujących z nami lekarzy. Jeśli specjalista uzna, że dany środek jest bezpieczny dla zdrowia pacjenta, wypisze receptę. Lek zostanie wysłany i dostarczony do pacjenta.

Ile kosztują leki na astmę?

Cena leków na astmę zależy od liczby i rodzaju zamawianych inhalatorów. Aby poznać koszt, przejść na stronę interesującego Cię produktu. Zwróć uwagę, że cena leku na astmę, która wyświetli się na stronie produktu jest kwotą ostateczną za całą usługę (inhalator, konsultację z lekarzem przez formularz medyczny i ekspresową dostawę).

Czy w euroClinix można kupić aerozol na astmę bez recepty?

Wszystkie aerozole i inne leki wziewne na astmę są dostępne wyłącznie na receptę, jednak dzięki euroClinix można otrzymać receptę oraz lek bez wychodzenia z domu. Wystarczy, że wypełnisz formularz konsultacji medycznej, który następnie zostanie sprawdzony przez lekarza. Jeżeli specjalista nie będzie mieć żadnych przeciwwskazań, lek zostanie wysłany ekspresową przesyłką pod wskazany przez Ciebie adres.