Astma

Astma definiowana jest jako przewlekła choroba zapalna, wpływająca na drogi oddechowe i komórki płuc. Objawy astmy to między innymi świszczący oddech, duszności, ucisk w klatce piersiowej i kaszel, występujące najczęściej w nocy lub wcześnie rano. Są one często określane jako ataki astmy i mogą wywołać u osoby chorej, w zależności od ciężkości przypadku, od łagodnych do ekstremalnych trudności w oddychaniu, które mogą być skutecznie łagodzone środkami na leczenie astmy.

Większość osób cierpiących na tą przypadłość i wykazujących objawy astmy, urodziło się już z tą chorobą. Jednakże, niektórzy pacjenci mogli rozwinąć chorobę w skutek oddziaływania czynników zewnętrznych, mających krytycznych wpływ na wrażliwość organizmu. Dowiedziono również, że dzieci matek palących mają większą szansę na zachorowanie na astmę. Te same badania wykazały też, że dzieci, które nie miały początkowo kontaktu z czynnikami irytującymi, wywołującymi ataki astmy, mają podniesione ryzyko reagowania na nie objawami astmy w późniejszym życiu.

Co to jest astma wysiłkowa?

Większość osób cierpiących na przewlekłą astmę doświadcza jej objawów podczas ćwiczeń lub wysiłku fizycznego. To właśnie dynamiczna lub długotrwała aktywność fizyczna, podczas której oddech staje się szybszy i głębszy, może wywołać atak astmy wysiłkowej, której przebieg wygląda następująco:

• wyściółka dróg oddechowych wysycha, gromadząc zawartość komórek w tym obszarze
• na skutek utraty ciepła poprzez parowanie, drogi oddechowe gwałtownie się ochładzają

Nieleczona wyściółka dróg oddechowych puchnie, co prowadzi do powstanie stanu zapalnego. Wysychanie i ochładzanie się dróg oddechowych natomiast działa na zasadzie bodźca fizycznego, który powoduje ich kurczenie się i zwężanie, prowadząc do wystąpienia objawów typowych dla astmy.

Jakie są objawy astmy wysiłkowej?

Wystąpienie objawów astmy wysiłkowej można zaobserwować już po upływie od pięciu do 20 minut od momentu rozpoczęcia wysiłku fizycznego lub w ciągu pięciu do 10 minut po jego zakończeniu. Do najczęstszych objawów astmy wysiłkowej należą:

• Kaszel
• Uczucie ścisku w klatce piersiowej
• Świszczący oddech
• Nadmierne zmęczenie na skutek wysiłku fizycznego
• Skrócony oddech na skutek wysiłku fizycznego

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów podczas wysiłku fizycznego, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

Czy można zapobiegać astmie wysiłkowej?

Tak. Istnieje kilka sposobów, dzięki którym można zapobiec atakowi astmy wysiłkowej. Stosowanie 10-minutowej rozgrzewki przed rozpoczęciem ćwiczeń fizycznych, czyli zachowanie tzw. marginesu bezpieczeństwa, może wystarczyć aż na godzinę ćwiczeń, zaś 10-minutowy odpoczynek po zakończeniu ćwiczeń, pozwoli na ponowne powolne ogrzanie się oskrzeli i uniknięcie ataku astmatycznego. Zaniechanie wykonywania ćwiczeń fizycznych w chłodne dni lub podczas zwiększonego stężenia zanieczyszczeń w powietrzu, szczególnie w przypadku przeziębienia lub grypy, również może zapobiec zaostrzeniu się objawów choroby.

W przypadku wystąpienia trudności z oddychaniem podczas wykonywania ćwiczeń fizycznych, należy je natychmiast zakończyć i zastosować inhalator zwalczający objawy astmy lub lek rozszerzający oskrzela.

Stosowanie inhalatorów prewencyjnych, zawierających kromoglikan lub leków rozszerzających oskrzela, takich jak Albuterol, na 15-20 minut przed rozpoczęciem wysiłku fizycznego skutecznie zapobiegnie wystąpieniu objawów choroby. Leki rozszerzające oskrzela o długotrwałym działaniu, takie jak Salmeterol (Serevent), należy zażyć na godzinę przed rozpoczęciem ćwiczeń fizycznych.

Mając możliwość kontrolowania choroby i zmniejszania jej objawów, wywoływanych wysiłkiem, można nadal cieszyć się zdrowym trybem życia, którego dużą część stanowi przecież aktywność fizyczna.

Kiedy osoba cierpiąca na astmę ma kontakt z czynnikami irytującymi, takimi jak pyłki, dym lub łatwo wdychiwane proszki, potencjalnie każda z ich cząsteczek może wywołać reakcję mięśni oskrzeli, doprowadzając do ataku astmy. Dzieje się tak, gdyż rurki podłączone do płuc znane jako oskrzeliki, zwężają się i przepływ powietrza staje się ograniczony.

Problem pogłębia się, gdy wyściółka oskrzelików coraz bardziej się zaognia, obficie wytwarzając śluz i powodując zatory dróg oddechowych. Leki na astmę stosowane są w celu zapobiegnięcia powstawaniu stanów zapalnych, prewencyjnie, jak również aby pomóc w rozszerzeniu dróg oddechowych podczas ataku.

Astma jest przewlekłą chorobą układu oddechowego, która wywołuje napady duszności będące skutkiem nagłego skurczu oskrzeli. Taki atak może być dla chorego bardzo nieprzyjemny i gwałtowny doświadczeniem. Ważne jest, aby nauczyć się właściwie ocenić, czy pojawiające się objawy to właśnie atak astmy, ponieważ jeśli taki atak nie będzie w czas rozpoznany i nie zostaną podjęte odpowiednie kroki, może on prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym sytuacji zagrożenia życia chorego. Przyswojenie zasad postępowania w przypadku ataku astmy jest więc kluczowe dla osób zmagających się z tą chorobą i może drastycznie zmniejszyć stres wywołany taką sytuacją.

Z atakiem astmy mamy do czynienia, jeżeli:

• Nie pomaga inhalator zapobiegawczy
• Następuje spłycenie oddechu
• Oddech staje się świszczący, zatyka się nos, pojawia się kaszel, duszności oraz ból w klatce piersiowej – i wszystkie te symptomy pogarszają się

Jak postępować podczas ataku astmy?

1. Skorzystaj z inhalatora doraźnego (niebieskiego) tak szybko jak to możliwe, postaraj się przy tym oddychać spokojnie i głęboko. Zaleca się od jednego do dwóch zaciągnięć. Zrelaksuj się.
2. Pozbądź się obcisłych lub krępujących ubrań.
3. Znajdź miejsce, w którym można odpocząć, pamiętając przy tym, że powinno się to odbywać w pozycji półsiedzącej – o wiele trudniej oddycha się leżąc. Pochyl się do przodu, oprzyj ręce na kolanach, aby podeprzeć w ten sposób plecy.
4. Jeśli nie nastąpiła poprawa, w ciągu każdych kolejnych dwóch minut dwukrotnie zaciągnij się inhalatorem (pojedynczo).
5. Jeśli objawy nie ustępują i odczuwasz niepokój, skorzystaj z numerów ratunkowych 998 lub 112 (na terenie całej Unii Europejskiej), albo niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem.
6. Czekając na pomoc, kontynuuj dwa osobne zaciągnięcia się w ciągu każdych dwóch kolejnych minut.

Jeśli niepokojące objawy ustąpiły i wizyta w szpitalu, czy skorzystanie z pomocy ratowników medycznych, wydają się zbędne – i tak zaleca się niezwłoczną wizytę u lekarza.

W przypadku większości ataków astmy użycie inhalatora jest wystarczającym środkiem zapobiegającym symptomom ataku i przynoszącym ulgę. Może się jednak zdarzyć, że objawy ataku będą poważniejsze i wówczas należy pilnie wezwać pogotowie albo skontaktować się z lekarzem lub pielęgniarką.

Co dokładnie dzieje się podczas ataku astmy?

Kiedy poznamy mechanizmy zachodzące podczas ataku w organizmie, lepiej zrozumiemy, dlaczego tak ważne w przypadku astmy są wizyty kontrolne u lekarza i podjęcie odpowiedniego leczenia. W momencie ataku astmy w płucach zachodzą trzy podstawowe zmiany:

1. Mięśnie oskrzeli kurczą się, co prowadzi także do skurczu oskrzelików.
2. W wyściółce oskrzelików rozwija się zapalenie, oskrzeliki zaczynają puchnąć.
3. Stan zapalny i podrażnienie powoduje, że komórki oskrzelików zaczynają produkować lepką wydzielinę lub flegmę, która jeszcze bardziej ogranicza przepływ powietrza.

1. Mięśnie oskrzeli kurczą się, co prowadzi także do skurczu oskrzelików.
2.W wyściółce oskrzelików rozwija się zapalenie, oskrzeliki zaczynają puchnąć.
3. Stan zapalny i podrażnienie powoduje, że komórki oskrzelików zaczynają produkować lepką wydzielinę lub flegmę, która jeszcze bardziej ogranicza przepływ powietrza.

W rezultacie, zmniejsza się drożność płuc, a przepływ powietrza jest ograniczony, co w efekcie prowadzi do problemów z oddychaniem. Najczęstrze symptomy ataku astmy, które występować mogą w różnym nasileniu, to: świszczący oddech, duszności, ucisk w klatce piersiowej, chroniczny kaszel.

Dla ludzi żyjących z astmą bardzo ważne jest utrzymywanie choroby pod kontrolą. Większość osób potrafi radzić sobie na co dzień z tą przypadłością, chociaż nie jest ona w zupełności uleczalna. Odpowiednia kontrola nad chorobą pomaga zapobiec jej objawom oraz występowaniu ataków.

Oznaki, że astma wymyka się spod kontroli

1. Duszności/kaszel
2. Ucisk w klatce piersiowej
3. Trudności w wykonywaniu rutynowych ćwiczeń
4. Korzystanie z inhalatora więcej niż 2-4 razy w tygodniu
5. Zmęczenie

Astmę można utrzymywać pod kontrolą dzięki wiedzy o lekach, jakie należy przyjmować i kiedy to robić. Ważnym jest również unikanie czynników wywołujących ataki astmy. Zaliczają się do nich:

• Przeziębienie i grypa
• Zmiany pogody
• Czynniki emocjonalne takie jak stres lub śmiech
• Dym, w tym papierosowy
• Zimne, słabej jakości powietrze oraz wietrzne, a także wilgotne i gorące dni
• Opary farby
• Zanieczyszczenia
• Perfumy
• Alergeny takie jak pyłki, drobinki kurzu oraz sierść zwierząt domowych
• Ćwiczenia fizyczne, aczkolwiek ważnym jest zachowanie dobrej kondycji fizycznej. W przypadku ataków astmy wywołanymi wysiłkiem fizycznym, można zażywać leki pomagające kontrolować trudności związane z chorobą.
• Pokarmy oraz napoje bogate w siarczyny, np. skoncentrowany sok z owoców, krewetki, a także przetworzone, gotowe do podgrzania potrawy
• Aspiryna lub substancje podobne do niej, np. ibuprofen

Ponadto należy przyjmować środki przeciwko astmie, zarówno doustne jak i zawarte w inhalatorach, które zalecił lekarz. Leki te pomagają rozkurczyć mięśnie gładkie oskrzeli, zmniejszają stan zapalny oraz udrażniają drogi oddechowe.

Potencjalne czynniki wywołujące astmę

Istotnym jest również przestrzeganie zaleceń lekarza oraz dalsze zażywanie przepisanych środków, a także poddanie się testom alergicznym w celu wyeliminowania uczulenia za pomocą odpowiedniego leczenia. Unikanie powyższych czynników wywołujących astmę oraz kontrola nad nią pozwolą skutecznie poradzić sobie z tą chorobą.

Większość dzieci cierpiących na astmę z niej “wyrasta”, czyli po osiągnięciu okresu dojrzewania nie odczuwają już jej objawów. Jednak u wielu ludzi choroba utrzymuje się również w dorosłym życiu. Wiele przypadków zachorowań objawia się także dopiero u dorosłych, gdzie czynniki zewnętrze wywołały stany astmatyczne. Choć przypadłość ta może być nieprzyjemna i czasami nawet bolesna, istnieje wiele środków na astmę, dostępnych w przystępny sposób.

Lekarstwa na astmę podzielone są na dwie grupy inhalatorów, jedne zapobiegają napadom astmy, inne przynoszą natychmiastową ulgę podczas ataku. Inhalatory zapobiegawcze używane są codziennie i obniżają one wrażliwość na czynniki irytujące, powodujące obrzęki i wydzielanie się śluzu w drogach oddechowych. Preparaty łagodzące objawy ataku astmy skupiają się na rozluźnianiu delikatnych dróg oddechowych i pozwalaniu na swobodne oddychanie. Oba typy inhalatorów mogą być używane w połączeniu, aby osiągnąć jak najlepszy efekt. Zasadniczo leki te nie wyleczą astmy w zupełności, ale zredukują jej potencjalne objawy i złagodzą ataki. W wyjątkowo trudnych przypadkach lekarz może wypisać nawet tabletki ze sterydami lub zastrzyki, które mogą dostarczyć mocniejszej i szybszej ulgi.

Lek w bezpieczny sposób może zostać zamówiony w klinice internetowej euroClinix. W tym celu należy wypełnić poufny formularz medyczny, który zostanie szczegółowo przeanalizowany przez jednego z naszych lekarzy. Jeśli specjalista uzna, że dany środek jest bezpieczny dla zdrowia pacjenta, wypisze receptę. Lek zostanie wysłany ekspresową przesyłką kurierką i dostarczony do pacjenta w ciągu 24 godzin.