Cukrzyca

Wyróżnia się następujące rodzaje cukrzycy:

• typu 1
• typu 2
• ciężarnych
• wtórną

Podział dolegliwości na typ 1 i typ 2 to podział główny – dwa pozostałe rodzaje są najczęściej zaburzeniami przejściowymi.

Cukrzyca typu 1

Cukrzyca typu 1, zwana również insulinozależną, wynika zaburzeń wydzielania insuliny (hormonu produkowanego przez trzustkę). Dochodzi to tego na skutek uszkodzenia komórek beta. Pojawia się najczęściej u dzieci oraz osób młodych, a jej leczenie wymaga stałego podawania insuliny (co oznacza, że chory musi przyjmować ją przez całe życie). Typ 1 dolegliwości występuje u około 5-10% diabetyków.

Cukrzyca typu 2

Cukrzyca typu 2, zwana również insulinoniezależną, to najczęściej występująca postać dolegliwości - ma ją około 90-95% diabetyków. U chorych cierpiących na tę dolegliwość zaburzone jest zarówno wydzielanie, jak i działanie insuliny. Cierpią oni również na tzw. insulinooporność, co oznacza, że wpływ insuliny na organizm chorego jest bardzo ograniczony.

Dolegliwość typu 2 może być uwarunkowana genetycznie, choć najczęściej odpowiedzialne za jej wystąpienie są czynniki środowiskowe, w tym otyłość, niezdrowa dieta oraz mała aktywność fizyczna.

Cukrzyca ciężarnych

Cukrzyca ciężarnych znana również pod nazwą cukrzyca ciążowa to dolegliwość o charakterze przejściowym, które wynika z zaburzeń gospodarki hormonalnej. Występuje u kobiet spodziewających się dziecka, które przed ciążą nie miały problemów z poziomem cukru we krwi i najczęściej ustępuje po zakończeniu ciąży.

Cukrzyca ciążowa może pojawić się u każdej kobiety spodziewającej się dziecka, ale ciężarne, które przed zajściem w ciążę miały nadwagę, bądź w ich najbliższej występują przypadki cukrzycy typu II, są w grupie wyższego ryzyka. Ponadto, ryzyko cukrzycy ciężarnych wzrasta wraz z wiekiem i kolejną ciążą - zwłaszcza, jeśli w poprzedniej stwierdzono podwyższony poziom cukru.

Do objawów cukrzycy ciążowej zalicza się zawroty głowy, omdlenia, osłabienie oraz silne pragnienie wywołane podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Warto jednak zauważyć, że w większości przypadków choroba rozwija się bezobjawowo, co może skutkować groźnymi powikłaniami.

Nierozpoznana bądź źle leczona choroba może być groźna zarówno dla matki, jak i dla dziecka zwiększając ryzyko:

• przedwczesnego porodu;
• stanu przedrzucawkowego;
• konieczności przeprowadzenia cięcia cesarskiego;
• nadmiernej masy płodu;
• niedotlenienie płodu;
• obumarcia wewnątrzmacicznego;
• wad wrodzonych dziecka.

Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i leczenie choroby. Testy na stężenie glukozy we krwi wykonuje się kilkakrotnie w trakcie trwania ciąży - pierwsze do 10 tygodnia, drugie pomiędzy 24., a 26. tygodniem oraz trzecie, jeśli wynik drugiego testu obciążenia glukozą przekracza 140 mg/dl i nie jest wyższy niż 180 mg/dl.

Kobiety z cukrzycą ciężarnych powinny być więc pod stałą opieką lekarską. Leczenie należy rozpocząć wizytą u diabetologa, który opracuje plan leczenia, pozwalając na unormowanie poziom glukozy we krwi.

Należy jednak pamiętać, że cukrzyca ciążowa nie jest chorobą powszechną, gdyż występuje u zaledwie 2–4% ciężarnych

Cukrzyca wtórna

Cukrzyca wtórna to cukrzyca o znanej przyczynie, spowodowana np. przyjmowanymi lekami (np. sterydami) czy wynikająca z innych dolegliwości np. chorób trzustki lub wątroby.

Oba rodzaje choroby mają takie same objawy, jedyną różnicą jest czas, w którym się pojawiają. W typie 1 objawy pojawiają się bardzo szybko, przez co łatwiej je zauważyć.

W typie 2 o wiele trudniej dostrzec objawy, gdyż pojawiają się znacznie wolniej, zwłaszcza w pierwszych etapach choroby. Dlatego bardzo ważne jest, aby być świadomym czynników ryzyka rozwoju dolegliwości. Cukrzyca typu 2 może rozwijać się niezauważona nawet przez 10 lat.

Najważniejsze widoczne objawy zostały przedstawione w poniższej tabeli.

Jakie są normy badań poziomu cukru?

Do objawów, których nie da się zauważyć gołym okiem, należą zmiany w poziomie cukru we krwi. W badaniu na czczo (8-14 godzin od ostatniego posiłku) poziom stężenia glukozy we krwi (czyli glikemia) może być;

• 70–99 mg/dl (3,9-5,5 mmol/l) - poziom glukozy w normie
• 100-125 mg/dl (5,6-6,9 mmol/l) - stan przedcukrzycowy
• równy lub wyższy 126 mg/dl (7.0 mmol/l) - cukrzyca

Jeżeli badania wykażą stan przedcukrzycowy, jest to znak, aby przeanalizować i zmienić swoje nawyki żywieniowe oraz styl życia. Może w tym pomóc lekarz rodzinny lub dietetyk.

Jeżeli poziom cukru we krwi potwierdzi cukrzycę, pacjent powinien udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Następnie zostanie on skierowany do diabetologa, który będzie mógł wykonać kolejne badanie polegające na wypiciu roztworu glukozy. Po dwóch godzinach od wypicia roztworu poziom stężenia glukozy we krwi może być:

• niższy niż 140 mg/dl (7,8 mmol/l) - tolerancja glukozy w normie
• 140-199 (7,8-11,0 mmol/l) - nieprawidłowa tolerancja glukozy
• równy lub wyższy 200 mg/dl (11,1 mmol/l) - cukrzyca

Cukrzycę rozpoznaje się także, gdy u pacjenta:

• stężenie glukozy zmierzone o dowolnej porze doby przekracza 200 mg/dl
• występują objawy hiperglikemii (np. zwiększone pragnienie i zwiększone wydalanie moczu)

Poza oznaczaniem poziomu cukru we krwi oraz wykonaniem testu doustnego obciążenia glukozą w ramach diagnostyki cukrzycy przeprowadza się również:

• test na wykrycie obecności glukozy w moczu
• oznaczenie stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c)
• badanie moczu i osocza krwi pod kątem obecności ciał ketonowych
• badanie krwi w celu wykrycia obecności przeciwciał przeciwjądrowych
• reakcję pacjenta na podanie insuliny

Czy za wysoki poziom glukozy zawsze świadczy o cukrzycy?

Nie każdy podwyższony ponad normę wynik świadczy o cukrzycy. Niekiedy wynik może być nieprawidłowy ze względu na różne czynniki środowiskowe np. zjedzenie posiłku, wypicie kawy lub herbaty do 12 h przed badaniem, gdy powinno się je wykonywać na czczo. W takim wypadku zaleca się powtórzenie badania.

Poziom glikemii w zakresie 100-125 mg/dl sugeruje stan przedcukrzycowy i jest jednoznacznym wskazaniem do wykonania dalszej diagnostyki w kierunku cukrzycy, czyli do doustnego testu tolerancji glukozy (krzywej cukrowej).

W przeciwieństwie do objawów, przyczyny dwóch rodzajów choroby są różne.

Cukrzyca typu 1

Dokładna przyczyna tego typu choroby nie jest znana. Wiadomo jednak, że system diabetyków typu 1, który normalnie powinien atakować wirusy i bakterie, atakuje komórki trzustki odpowiedzialne za produkowanie insuliny. Powoduje to, że cukier zamiast być wchłaniany przez komórki, gromadzi się w krwiobiegu.

Uważa się, że prawdopodobnymi przyczynami choroby typu 1 mogą być:

• czynniki genetyczne
• infekcje wirusowe lub bakteryjne
• toksyny w pokarmie
• niezidentyfikowane substancje powodujące reakcję autoimmunologiczną

Nadwaga nie jest uważana za przyczynę tego typu choroby.

Cukrzyca typu 2

W stanie przedcukrzycowym i cukrzycy typu 2, komórki są odporne na działanie insuliny, co w rezultacie nie pozwala dostać się cukrom do ich wnętrza. To także powoduje gromadzenie się glukozy w krwiobiegu. Przyczynami choroby jest najczęściej kilka z poniższych czynników ryzyka:

• czynniki genetyczne
• nadwaga
• siedzący tryb życia
• wiek
• nieodpowiednia dieta

Osoby, do których odnoszą się powyższe czynniki ryzyka, w ramach profilaktyki choroby powinny odbywać regularne badania poziomu cukru we krwi, a w razie potrzeby zmienić swoje nawyki żywieniowe oraz styl życia.

Wiele osób zastanawia się, czy cukrzyca jest uleczalna.

Niestety, na ten moment żaden z typów choroby nie jest uleczalny. Istnieją jednak dowody, że w typie 2 utrata wagi może przyczynić się do remisji dolegliwości, czyli stanu, w którym trzustka ponownie zaczyna wytwarzać insulinę. Nie jest to jednak równoznaczne z wyleczeniem, a choroba może powrócić.

Poniżej opisano metody leczenia dwóch typów choroby.

Leczenie cukrzycy typu 1

W przypadku cukrzycy typu 1 stosuje się insulinoterapię, podczas której chory przyjmuje insulinę w formie zastrzyków.

Leczenie cukrzycy typu 2

W przypadku cukrzycy typu 2 leczenie opiera się zarówno na przyjmowaniu środków farmakologicznych (takich jak Metformina), ale także na wprowadzaniu zmian w stylu życia. Diabetycy powinni dbać o swoją dietę, czyli jeść zbilansowane posiłki bogate w błonnik oraz substancje odżywcze, przy jednoczesnym ograniczeniu lub wyeliminowaniu produktów o wysokiej zawartości oczyszczonego cukru oraz regularnie podejmować aktywność fizyczną.

Profilaktyka

Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy cukrzyca jest chorobą dziedziczną.

Ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1 najczęściej jest uwarunkowane genetycznie. Co więcej, za upośledzenie komórek trzustki produkujących insulinę, odpowiadają specyficzne reakcje autoimmunologiczne, które mogą mieć zróżnicowane podłoże. Oznacza to, że działania, które można podejmować w ramach zapobiegania zachorowaniu na cukrzycę typu 1, są bardzo ograniczone.

Co więcej, w typie 1 cukrzycy dziedziczona jest predyspozycja do grupy chorób z autoagresji. Oznacza to, że osoby z cukrzycą typu 1 mogą zachorować na inne choroby z tej grupy takie jak celiakię, czy reumatoidalne zapalenie stawów, natomiast osoby z chorobami autoimmunologicznymi mają większe prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę typu 1.

W przypadku cukrzycy typu 2 dziedziczność choroby jest wyraźniejsza. Jedną z przyczyn pojawienia się tego schorzenia jest zaburzenie wydzielania insuliny, na które w dużej mierze mają wpływ czynniki genetyczne. Kolejną przyczyną insulinooporność, czyli odporność na działanie insuliny, czego przyczyną mogą być zarówno czynniki genetyczne, jak i otyłość.

Warto jednak zauważyć, że w przypadku rozwoju cukrzycy typu 2 istotną rolę odgrywają również czynniki środowiskowe, czyli styl życia, dieta, czy aktywność fizyczna. Ryzyko jej wystąpienia, nawet u osób, które mają do tego predyspozycje genetyczne, może być znacząco ograniczone. Profilaktyka w przypadku tego typu choroby obejmuje m.in.:

• utrzymywanie odpowiedniej masy ciała
• regularne ćwiczenia
• ograniczenie spożycia tłuszczów oraz cukru
• spożywanie odpowiednio dużej ilości błonnika

Dieta dla cukrzyków

Odpowiednia dieta powinna być nieodłącznym elementem leczenia wszystkich typów cukrzycy. Dla cukrzycy typu 2 ma ona przede wszystkim pomóc w osiągnięciu i utrzymaniu prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Co więcej, dieta ma również na celu zapobieganie możliwym powikłaniom choroby.

Dla osób chorujących na cukrzycę zaleca się stosowanie diety o niskim indeksie glikemicznym (IG). Oznacza to, że szybkość trawienia spożywanych produktów i tempo wchłaniania cukru we krwi jest wolniejsze, w porównaniu z produktami o wysokim indeksie glikemicznym, które powodują gwałtowny wzrost, a następnie spadek stężenia glukozy we krwi.

U podstawy diety dla cukrzyków powinny znajdować się zasady zdrowego żywienia obejmujące regularne spożywanie posiłków, staranny dobór produktów i odpowiednie nawodnienie. Produkty w diecie cukrzycowej powinny być w jak najniższym stopniu przetworzone oraz mieć niski indeks glikemiczny. Do takich produktów zaliczamy - pełnoziarnisty makaron, chleb razowy, surowe warzywa i niektóre owoce, naturalny nabiał, orzechy, oleje roślinne. Wśród produktów, których cukrzycy powinni unikać, znajdują się słodzone jogurty i inne przetwory mleczne, niektóre owoce np. Dojrzałe banany, owoce z puszki, arbuzy, ziemniaki, cukier, słodycze, wypieki cukiernicze, chleb pszenny, biały ryż, płatki śniadaniowe, tłuste mięsa, kiełbasy.

Istnieją dwa rodzaje powikłań cukrzycy - ostre oraz przewlekłe.

Ostre powikłania

Ten rodzaj powikłań może pojawić się w dowolnym czasie i prowadzić do przewlekłych komplikacji.

• Hipoglikemia - stan spowodowany zbyt niskim poziomem cukru np. przez opóźnienie posiłku. Najczęstsze objawy to roztrzęsienie, dezorientacja, pocenie się, zaburzenia wzroku, uczucie głodu i ból głowy.
• Hiperglikemia - stan wywołany przez nadmiar cukru we krwi np. przez spożycie większej ilości węglowodanów niż zwykle. Najczęstsze objawy to częstsze oddawanie moczu, uczucie pragnienia, nudności, nawracające infekcje skóry, pęcherza i okolic intymnych.
• Zespół Hiperglikemiczno–Hiperosmolarny (HHS) - poważny stan wywołany przez utrzymujący się bardzo wysoki poziom cukru oraz odwodnienie (często w wyniku infekcji). Jego objawy to częste oddawanie moczu, sucha, skóra, pragnienie, nudności. Może stanowić zagrożenie dla życia.
• Kwasica ketonowa - pojawia się po poważnym niedoborze insuliny w organizmie. Ciało zaczyna wytwarzać energię z tłuszczu zamiast z cukru, co może prowadzić do zakwaszenia krwi. Nieleczona kwasica może prowadzić do zagrożenia życia.

Przewlekłe powikłania

Są to powikłania postępujące stopniowo, które nieleczone mogą prowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem.

• Problemy ze wzrokiem - choroba może prowadzić do uszkodzenia nerwów siatkówki i pogorszenia wzroku (retinopatia).
• Stopa cukrzycowa - diabetycy są bardziej narażeni na problemy ze stopami, które nieleczone mogą prowadzić nawet do amputacji. Uszkodzenia nerwów mogą obniżyć czucie w stopach, a podwyższony cukier zaburzyć krążenie krwi, co spowalnia gojenie się ran.
• Choroby serca - podwyższony poziom cukru może uszkodzić naczynia krwionośne, co w niektórych przypadkach może prowadzić do zawału czy udaru.
• Choroby nerek - wysokie ciśnienie i poziom cukru mogą uszkodzić nerki, co utrudnia pozbywanie się nadmiaru płynów i toksyn z organizmu.
• Uszkodzenie nerwów - uszkodzenia połączeń nerwowych mogą spowolnić przekazywanie informacji z każdej części ciała do mózgu, co w rezultacie może negatywnie wpłynąć na zmysły oraz sprawność motoryczną.
• Problemy z dziąsłami - poziom cukru podwyższa się także w ślinie, co prowadzi do namnażania bakterii, które mogą atakować zęby i dziąsła.
• Powiązanie choroby takie jak rak - choroba może zwiększyć ryzyko niektórych rodzajów raka.
• Problemy seksualne u kobiet - uszkodzenia nerwów mogą ograniczyć odczucia pochodzące ze stymulacji narządów intymnych. Podwyższony poziom cukru zwiększa także ryzyko infekcji i zapalenia pęcherza.
• Problemy seksualne u mężczyzn - ograniczony przepływ krwi do członka często utrudnia jego wzwód, co może prowadzić do zaburzeń erekcji.

Czy cukrzyca ma wpływa na potencję?

Wahania glikemii u osób chorych na cukrzycę mogą być przyczyną obniżonego popędu seksualnego (spadku libido), a także powodować problemy z potencją.

U mężczyzn, kłopoty w sferze seksualnej mogą być wynikiem choroby metabolicznej, która skutkuje zmianami w naczyniach krwionośnych i włóknach nerwowych, odpowiedzialnych za możliwość osiągnięcia wzwodu. W sytuacji, gdy zaburzenia te są zlokalizowane w okolicach członka, dochodzi do zaburzenia napływu krwi do prącia, w efekcie prowadzących do zaburzeń potencji.

Co więcej, przyczyną problemów z erekcją może być również neuropatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie układu nerwowego. Wynika to z faktu, że układ ten jest odpowiedzialny za regulowanie mechanizmu powstawaniu wzwodu członka, a jego uszkodzenie skutkuje zaburzeniami erekcji.

Warto zauważyć, że stosowane leki na cukrzycę mogą również wpływać na sprawność seksualną diabetyków. Środki obniżające ciśnienie i poziom cholesterolu, a także działające moczopędnie czy przeciwdepresyjnie, mogą oddziaływać na potencję, szczególnie u mężczyzn. Stosowanie tych leków może powodować spadek libido, problemy z uzyskanie i utrzymanie wzwodu, a także zaburzenia wytrysku.

W niektórych przypadkach zaburzenia erekcji mogą być jednym z pierwszych objawów cukrzycy. Początkowo mogą pojawiać się jedynie pojedyncze epizody problemów z osiągnięciem erekcji. Jednak postęp choroby, szczególnie kiedy jest ona nieleczona, może prowadzić do nasilenia objawów związanych z impotencją.

Leczenie impotencji u cukrzyków wymaga konsultacji z lekarzem, który pomoże pacjentowi dobrać odpowiednie leki na zaburzenia erekcji, biorąc pod uwagę zażywane leki na cukrzycę. Najczęściej stosowane leki na impotencję w przypadku diabetyków to inhibitory fosfodiesterazy typu 5, takie jak tadalafil, Sildenafil, czy Wardenafil.

Czy cukrzyca ma wpływ na miesiączkę?

Dziewczęta, u których cukrzyca pojawiła się przed 10 rokiem życia, pierwsza miesiączka może być opóźniona średnio o 12 miesięcy. Badania pokazują, że 19 do 32% młodych kobiet z cukrzycą doświadcza nieregularnych miesiączek, braku miesiączek, a także rzadkich, bądź częstych menstruacji.

Uważa się, że przyczyny tych nieprawidłowością leżą w zaburzeniach osi podwzgórze-przysadka-jajnik, chociaż jego mechanizm nie dokładnie znany. U kobiet chorujących na cukrzycę typu 2 zaburzenia miesiączkowania są zwykle spowodowane hiperinsulinemią, otyłością i centralną dystrybucją tkanki tłuszczowej.

Tak, w euroClinix możliwy jest zakup leku na cukrzycę typu 2 - Metforminy. Wystarczy, że przejdziesz na stronę produktu i wypełnisz formularz konsultacji medycznej, który następnie zostanie sprawdzony przez lekarza. Jeżeli specjalista nie będzie mieć żadnych przeciwwskazań, lek zostanie wysłany ekspresową przesyłką na podany adres.

Czy w euroClinix można kupić lek na cukrzycę bez recepty?

Kupno Metforminu jest możliwe bez recepty wystawionej w gabinecie Twojego lekarza, dzięki naszemu formularzowi medycznemu. Na podstawie Twoich odpowiedzi jeden z naszych lekarzy przy braku przeciwwskazań może wystawić receptę, co umożliwia sprzedaż leku. W przypadku odmowy wystawienia recepty ze względu na przeciwwskazania, otrzymasz pełen zwrot kosztów.

Jaka jest cena leku na cukrzycę w euroClinix?

Cenę leku można zobaczyć po przejściu na stronę produktu Metformin. Wyświetla się ona na górze strony.