Dieta w cukrzycy typu 2

Zacznijmy od tego, dlaczego zdrowa dieta odgrywa tak istotną rolę w leczeniu cukrzycy.

Istnieją dwa główne typy cukrzycy: typ 1 i typ 2. * Oba mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne, jeśli nie są leczone. Wszystkie formy cukrzycy są wynikiem insulinooporności. Jeśli osoba cierpi na cukrzycę typu 1, oznacza to, że jej ciało nie jest w stanie wytwarzać insuliny. W przypadku cukrzycy typu 2 produkcja insuliny w organizmie jest nieefektywna, a hormon nie działa tak, jak powinien.

Insulina produkowana w trzustce odpowiada za kontrolowanie poziomu glukozy we krwi. Bez wystarczającej ilości insuliny poziom cukru we krwi będzie stale rósł, a komórki nie będą miały źródła energii. Do długotrwałych powikłań nieleczonej cukrzycy należą:

• uszkodzenie nerwów
• nadmierne oddawanie moczu
• choroby serca
• choroby nerek
• udar mózgu
• problemy ze wzrokiem
• problemy ze stopami
• zwiększone ryzyko infekcji

W przypadku cukrzycy typu 2 najlepszym sposobem kontrolowania poziomu glukozy we krwi jest zmiana nawyków żywieniowych.

W przypadku cukrzycy typu 1 kontrolowanie i monitorowanie spożywanych pokarmów nie doprowadzi do wytwarzania insuliny w ciele, jednak może pomóc w dawkowaniu odpowiedniej ilości insuliny i zapobiegnie powikłaniom wymienionym powyżej.

* Istnieją również inne rodzaje, takie jak cukrzyca typu MODY i cukrzyca ciążowa, ale są one znacznie rzadsze.

Po pierwsze, należy unikać żywności reklamowanej jako “produkt dla diabetyków”. Niezależnie od tego, czy są to lody dla diabetyków, czekolada dla diabetyków czy słodycze dla diabetyków, te substytuty żywności (zwykle słodziki) często zawierają równie szkodliwe składniki co cukier, który zastępują.

Chorzy na cukrzycę typu 2 powinni oprzeć swoją dietę na różnorodnych produktach, tak aby była ona zbilansowana i urozmaicona. Posiłki w diecie cukrzycowej muszą dostarczać organizmowi niezbędnych witamin i składników mineralnych. Nie oznacza to jednak, że dieta cukrzycowa musi być restrykcyjna - warto stosować się do zasady “jedz mniej, ale częściej”.

W przeważającej mierze otyłość jest podawana jako przyczyna cukrzycy typu 2. Nie oznacza to jednak, że każda osoba z cukrzycą typu 2 ma nadwagę. Jednak dla osób otyłych, które cierpią na tą chorobę, bardzo ważna jest utrata masy ciała. Utrata wagi jest prawdopodobnie najlepszym sposobem leczenia cukrzycy, ponieważ pomaga ona kontrolować objawy, a w niektórych przypadkach może nawet promować remisję.

Należy jednak pamiętać, że chorzy na cukrzycę typu 2 ze zdrową wagą, powinny kontrolować porcje oraz dokonywać zdrowych wyborów żywieniowych. Jest to istotne, ponieważ spożywana żywność i porcje mają duży wpływ na regulację poziomu glukozy w organizmie.

Zastrzeżenie: cukrzyca typu 2 to jedyna forma cukrzycy, którą można leczyć za pomocą diety i ćwiczeń. Jeśli masz cukrzycę typu 1, porozmawiaj ze swoim lekarzem, aby uzyskać więcej informacji.

Węglowodany są niezbędnym źródłem energii, która pomaga nam funkcjonować przez cały dzień. Ten makroskładnik ma jednak złą reputację, ponieważ jego nadmierne spożycie może doprowadzić do przyrostu masy ciała. Ilość węglowodanów, których potrzebuje organizm, zależy w dużej mierze od wieku i poziomu aktywności fizycznej. Na przykład, jeśli dążysz do utraty wagi i kontrolowania poziomu cukru we krwi, najlepsza jest dieta niskowęglowodanowa, natomiast osoba o zdrowej wadze może zdecydować się na spożywanie większej ilości węglowodanów.

Istnieją dwa rodzaje węglowodanów, które są rozkładane przez organizm na glukozę - cukry i skrobie . Spośród nich należy spożywać więcej skrobi, znanej również pod nazwą „węglowodany złożone”. Należą do nich pełnoziarnisty brązowy ryż i komosa ryżowa, a także słodkie ziemniaki i rośliny strączkowe. Zaleca się unikać przetworzonych węglowodanów, takich jak biały ryż i biały chleb.

Zaleca się również, aby węglowodany skrobiowe były spożywane z każdym posiłkiem. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na ilość spożywanych węglowodanów, ponieważ zbyt duża liczba może prowadzić do dziennej nadwyżki kalorii (a w efekcie nadwagi), co ma negatywny wpływ na objawy cukrzycy.

Owoce i warzywa to idealna żywność dla diabetyków. Zawierają one wiele przydatnych witamin, minerałów i błonnika, które pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego. Owoce i warzywa można podjadać cały dzień lub dodawać je do innych posiłków. Jednak należy pamiętać - wszystko z umiarem!

Wyjątkiem od reguły są soki owocowe i koktajle, ponieważ nie zawierają one dużych ilości błonnika i są dość kaloryczne. Zamiast tego wybierz herbaty ziołowe. Chociaż nie zawierają one wiele witamin, są smacznym i zdrowym napojem.

Istnieje wiele produktów spożywczych zawierających białko, które jest niezbędnym składnikiem odżywczym, potrzebnym do naprawy i wzrostu tkanek organizmu.

Jeśli jesteś miłośnikiem mięs, najlepiej wybrać chude, białe mięso i tłuste ryby, takie jak łosoś, makrela i sardynki. W szczególności tłuste ryby są świetne dla zdrowia serca, ponieważ zawierają korzystne kwasy tłuszczowe omega-3. Alternatywnie, rośliny strączkowe, takie jak fasola i ciecierzyca, a także niesolone orzechy, są doskonałym źródłem białka. Należy jednak pamiętać, że orzechy są produktem bardzo kalorycznym, dlatego należy kontrolować spożytą ilość.

Dla wegetarian i wegan zaleca się wybieranie alternatyw białek takich jak tofu, seitan, czy soczewica. Należy jednak zwracać uwagę na składniki produktu i unikać żywności z wysoką zawartością sodu i innych sztucznych dodatków.

Od czasu do czasu można sobie pozwolić na żywność niezdrową, jednak należy to robić z umiarem. Osoby z cukrzycą typu 2 powinny unikać:

• smażonych i tłustych potraw;
• tłustych mięs (np. kotlety wieprzowe, boczek.);
• przetworzonego mięsa
• czerwonego mięsa (wołowina, jagnięcina, wieprzowina)
• dowolne źródła białka smażonego w głębokim tłuszczu

Podobnie jak węglowodany, tłuszcz w diecie ma złą reputację, ale nie powinien. Ciało każdego z nas potrzebuje zdrowych. Należy jednak pamiętać, aby spożywać je z umiarem i oprzeć dietę na cukrach nienasyconych i ograniczyć spożycie tłuszczów nasyconych. Tłuszcze nasycone znajdują się w żywności, takiej jak czerwone mięso, produkty mleczne i niektóre oleje.

Można rozróżnić dwa główne czynniki ryzyka spożywania zbyt dużej ilości tłuszczów nasyconych:

1. Po pierwsze, tłuszcz jest niesamowicie kaloryczny. Jeden gram tłuszczu zawiera dziewięć kalorii - dla porównania jeden gram węglowodanów lub cukrów zawiera tylko 4. Przejadanie się tłustymi potrawami oznacza, że kaloryczne spożycie znacznie przewyższa zalecaną dzienną dawkę, co może skutkować przyrostem masy ciała i otyłością. Jest to niebezpieczne, a w szczególności dla cukrzyków.
2. Tłuszcze nasycone mają tendencję do zwiększania produkcji cholesterolu o niskiej gęstości (LDL) (jest to tzw. „zły” cholesterol). Wysoki poziom cholesterolu znacznie zwiększa ryzyko chorób serca i udaru mózgu, i jest czynnikiem ryzyka dla osób z cukrzycą.

Z drugiej strony tłuszcze nienasycone spożywane z umiarem są korzystne dla zdrowia. W diecie należy starać się zastąpić tłuszcze nasycone ich nienasyconymi odpowiednikami np. zamiana masła na oliwę z oliwek, zamiana czerwonego mięsa na drób i ryby. Należy również unikać jedzenia typu fast foodów, żywności przetworzonej i gotowych mrożonych posiłków.

Piwo, wino, alkohole wysokoprocentowe - nadmierne spożycie jakiegokolwiek alkoholu przy cukrzycy typu 2 to zły pomysł. Potencjalne zagrożenia związane z nadużywaniem alkoholu są powszechnie znane - od chorób serca i wątroby po wysokie ciśnienie krwi i słabe zdrowie psychiczne, alkohol stanowi wiele zagrożeń dla zdrowia.

W przypadku diabetyków należy szczególnie uważać i unikać nadmiernego spożycia alkoholu ze względu na to, że może powodować hipoglikemię. Hipoglikemia (inaczej niedocukrzenie), oznacza niski poziom cukru (glukozy) we krwi - poniżej 70mg/dl. Objawy obejmują intensywny głód, zmęczenie, ból głowy i utratę koncentracji. Ta dolegliwość może być bardzo poważna, jeśli nie jest leczony.

Warto również pamiętać, że alkohol jest kaloryczny i może prowadzić do przybierania na wadze, dlatego należy spożywać go z umiarem.

Osoby z cukrzycą typu 2, powinny stosować zróżnicowaną i zbilansowana dietę. Kontrolując wielkość porcji i wprowadzając do planu posiłków produkty bogate w błonnik i składniki odżywcze, pomoże zwalczać objawów choroby. Zasady i wskazówki opisane w tym artykule mogą również pomóc osobom w stanie przedcukrzycowym.

Zaleca się również rozmowę z dietetykiem, który pomoże zaplanować dietę i plan żywieniowy dobrany do indywidualnych potrzeb pacjenta z cukrzycą typu 2.

Aby uzyskać więcej informacji, skontaktuj się ze swoim lekarzem rodzinnym lub specjalistą.