Objawy astmy: jak może objawić się choroba u poszczególnych osób?

Astma to choroba układu oddechowego, która wywiera istotny wpływ na funkcjonowanie dróg oddechowych i płuc.

Drogi oddechowe to rurki, które transportują powietrze do płuc. U osób cierpiących na astmę stają się one zaognione, zwężone i wypełnione śluzem, co ogranicza przepływ powietrza i utrudnia oddychanie.

Dokładne przyczyny astmy nie są dokładnie poznane, jednak występowanie samych objawów jest zazwyczaj powiązane z pewnymi czynnikami wyzwalającymi, takimi jak alergeny, środki drażniące, wysiłek fizyczny lub zmiany sezonowe. Astma dotyka ludzi w każdym wieku i na wiele różnych sposobów.

Zarówno objawy, jak i czynniki je wyzwalające mogą różnić się w zależności od człowieka.

Większość przypadków astmy rozwija się we wczesnym dzieciństwie, jednak choroba może także zaatakować w okresie dojrzewania lub w życiu dorosłym. Bardzo ważne jest zatem to, aby wiedzieć, jakie są oznaki rozwoju dolegliwości.

Najczęstsze objawy astmy to:

• duszność;
• ból lub ucisk w klatce piersiowej;
• świszczący oddech;
• kaszel, który często nasila się w nocy.

Kiedy wejdziesz w kontakt z czynnikiem wyzwalającym astmę, twoje objawy mogą chwilowo się zaostrzyć. Może to spowodować atak astmy.

Objawy ataku astmy mogą obejmować:

• świszczący oddech, ucisk w klatce piersiowej, nasilony kaszel;
• trudności w oddychaniu, które uniemożliwiają jedzenie, mówienie lub spanie;
• przyspieszony oddech;
• przyspieszone tętno;
• uczucie zmęczenia i dezorientacji;
• zawroty głowy;
• sinienie ust i/lub palców;
• osłabienie lub omdlenia.

Poważny atak astmy może zagrażać życiu, dlatego ważne jest to, aby szybko go rozpoznać i natychmiast wdrożyć środki zaradcze, takie jak zastosowanie inhalatora i konsultacja lekarska.

Rodzaj, natężenie i częstotliwość doświadczanych objawów zależne są od rodzaju astmy. Zrozumienie, które czynniki wyzwalające są powiązane z występowaniem symptomów jest kluczowe w kontrolowaniu tej dolegliwości.

Objawy astmy alergicznej

Astma alergiczna jest jednym z najczęstszych rodzajów astmy. Czynnikiem wyzwalającym objawy jest tu alergia na pewne substancje. Przykładem jest katar sienny (alergiczny nieżyt nosa), który według szacunków dotyka 80% osób cierpiących na astmę.

Choroba jest spowodowana niewystarczającą odpowiedzią immunologiczną u osób mających alergię na pyłki, roztocza, pleśń lub sierść zwierząt domowych. Katar sienny może wywołać objawy astmy, ponieważ alergeny przedostają się do układu oddechowego poprzez nos, oczy czy usta. Drogi oddechowe alergika są wrażliwe, więc alergeny szybko powodują stan zapalny i nagromadzenie śluzu.

Jeśli cierpisz na katar sienny, w okresach pylenia najprawdopodobniej doświadczysz objawów przypominających przeziębienie, takich jak:

• kichanie;
• zablokowany nos lub wodnisty katar;
• łzawiące, swędzące lub zaczerwienione oczy;
• swędzenie gardła, ust, nosa i uszu;
• ból głowy lub ucha.

Alergie pokarmowe również mogą wywoływać objawy astmy. Najbardziej powszechnymi alergenami pokarmowymi są jaja, soja, gluten oraz orzechy. Ciężka reakcja alergiczna może wywołać atak astmy lub objawy go przypominające. W każdym przypadku konieczne jest podjęcie odpowiednich środków zaradczych.

Objawy astmy niealergicznej

Astma niealergiczna może być wywołana przez wiele różnych czynników. Należą do nich m.in.

• zanieczyszczenia powietrza;
• aktywność fizyczna (np. ćwiczenia lub uprawianie seksu);
• przeziębienie, grypa i infekcje układu oddechowego;
• niektóre leki i narkotyki rekreacyjne;
• zmiany pogody (np. podczas zimy lub burzy).

Niektóre z czynników wyzwalających mogą powodować nieco odmienne objawy. Na przykład podczas grypy możesz doświadczać gorączki lub infekcji układu oddechowego równocześnie z typowymi objawami astmy. Jeśli czynnikiem wyzwalającym jest aktywność fizyczna (np. podczas seksu lub ćwiczeń) możesz odczuwać potrzebę robienia częstych przerw w celu regeneracji.

Objawy astmy u dorosłych

Astma najczęściej rozwija się we wczesnym dzieciństwie, jednak można zachorować na nią również w życiu dorosłym. Ten rodzaj dolegliwości zazwyczaj wywoływany jest przez czynniki związane ze stylem życia. W odróżnieniu od astmy dziecięcej, objawy choroby można łagodzić poprzez wprowadzenie odpowiednich zmian w stylu życia.

Czynnikami wywołującymi astmę u dorosłych mogą być m.in.:

• otyłość;
• astma zawodowa (spowodowana przez czynnik drażniący w miejscu pracy);
• dym tytoniowy;
• stres, niepokój i inne zmiany w nastroju;
• zmiany hormonalne (np. podczas cyklu menstruacyjnego lub podczas ciąży).

Podobnie jak w przypadku poprzednich dwóch rodzajów astmy, objawy nasilają się w kontakcie z określonym czynnikiem wyzwalającym (np. podczas okresu lub w stresującym okresie).

Jednak astma spowodowana nadwagą, wykonywanym zawodem lub dymem papierosowym jest zazwyczaj długotrwała i może być związana z występowaniem specyficznych objawów.

Na przykład astma zawodowa może wywoływać zapalenie spojówek (swędzenie, zaczerwienienie oczu) i nieżyt nosa (wodnisty katar, swędzenie lub zatkany nos). U osób z nadwagą mogą wystąpić dodatkowe komplikacje (poza astmą), takie jak zmniejszona ruchliwość i ból stawów.

Objawy astmy ciężkiej i trudnej do leczenia

Astma trudna do leczenia to rodzaj astmy, której objawy ciężko jest kontrolować ze względu na współistniejące problemy zdrowotne lub nieregularne, niezgodne z zaleceniami stosownie leków. Mianem astmy ciężkiej określa się z kolei dolegliwość, której symptomy trudno złagodzić mimo prawidłowego stosowania zaleconych leków. Szacuje się, że dotyka ona około 4 na 100 pacjentów.

Oba typy astmy mają różne przyczyny, ale mogą powodować bardzo podobne objawy. Jeśli cierpisz na trudną lub ciężką astmę, możesz doświadczyć takich dolegliwości jak:

• częste nawroty objawów lub ataków astmy
• objawy astmy, które utrzymują się pomimo prawidłowego stosowania leków i unikania czynników wyzwalających
• konieczność stosowania niebieskiego inhalatora (inhalatora doraźnego) 3 lub więcej razy w tygodniu

Osoby cierpiące na trudną lub ciężką astmę zwykle muszą ściśle współpracować

z pulmonologiem, w celu poznania dokładnych przyczyn występowania tego typu dolegliwości i dobrania najlepszej opcji leczenia.

Astma u dzieci objawia się bardzo podobnie do astmy u osób dorosłych, jednak warto pamiętać, że małe dzieci mogą nie być w stanie przekazać tego, co czują i doświadczają.

Warto więc uważnie je obserwować i zwracać uwagę na takie dolegliwości jak:

• uporczywy kaszel, który nasila się w nocy, wcześnie rano, podczas ćwiczeń lub podczas podekscytowania lub śmiechu
• wysoki, świszczący dźwięk podczas wydechu
• napięcie w klatce piersiowej, które dzieci mogą określić jako „ból brzucha”
• widoczny wysiłek przy oddychaniu
• częsta zadyszka podczas aktywności fizycznej, dłuższy czas regeneracji
• zmniejszenie poziomu aktywności
• zmiany w zachowaniu, takie jak wyciszenie, zdystansowanie lub wzburzenie

Niektóre osoby mogą doświadczać objawów astmy, które nie są typowe dla tej dolegliwości. Poniżej znajduje się lista mniej oczywistych symptomów chorobowych.

Ziewanie i wzdychanie

Wiele osób z astmą często ziewa lub wzdycha. Może być to zatem jeden z sygnałów rozwoju astmy.

Istnieje wiele teorii wyjaśniających, dlaczego ziewamy. Jedna z najbardziej popularnych twierdzi, że podświadomie staramy się dostarczyć więcej tlenu do naszego organizmu. Teoria ta nie została jednak udowodniona, a wiele osób tłumaczy to zjawisko w inny sposób – według nich ziewanie pobudza mózg wtedy, gdy jesteśmy zmęczeni lub senni. Jednak jedno z badań powiązało ziewanie z procesami neurologicznymi i psychologicznymi.

Niestety nie ma wielu badań, które wyjaśniałyby związek pomiędzy astmą a ziewaniem i wzdychaniem. Jednak faktem jest to, że wielu astmatyków doświadcza takich objawów.

Przewlekły kaszel

Astma kaszlowa jest mało powszechną odmianą astmy i zazwyczaj nie wywołuje typowych objawów. Najbardziej charakterystycznym objawem tej dolegliwości jest przewlekły kaszel.

Osoby cierpiące na astmę kaszlową doświadczają suchego uporczywego kaszlu, który może trwać nawet powyżej 8 tygodni. Zazwyczaj nasila się on w nocy lub w odpowiedzi na poszczególne czynniki wyzwalające. Przyczyny tej dolegliwości nie są do końca znane, jednak jedna z teorii zakłada, że jest to wczesny sygnał ostrzegawczy rozwoju astmy.

Przewlekły kaszel może być trudny do zdiagnozowania, ponieważ może być wywoływany przez wiele różnych dolegliwości, takich jak na przykład obturacyjna choroba płuc (POChP) lub refluks żołądkowo-przełykowy. W przypadku doświadczenia tego objawu, zaleca się konsultację z lekarzem.

Problemy ze snem

Objawy astmy zwykle nasilają się w nocy. Według jednego z badań aż 75% astmatyków przynajmniej raz w tygodniu wybudza się w nocy z powodu objawów astmy, a 40% pacjentów doświadcza tego każdej nocy.

Wraz z upływem czasu mogą rozwinąć się zaburzenia snu, a w najgorszym przypadku bezsenność. W wyniku tego możesz doświadczyć takich dolegliwości jak:

• senność w ciągu dnia;
• trudności w zasypianiu lub wybudzanie;
• uczucie zmęczenia lub irytacji w ciągu dnia;
• problemy z zapamiętywaniem rzeczy lub koncentracją w ciągu dnia.

Jak wynika z badań, brak snu może doprowadzić do pogorszenia objawów astmy, ponieważ zaostrza on stany zapalne w organizmie.

Stany lękowe i depresja

Astma może znacząco wpłynąć na nasze samopoczucie. Jest to niepokojąca i bardzo wyczerpująca choroba, w związku z czym jest ona powodem częstego doświadczania zaburzeń zdrowia psychicznego.

Objawami depresji jest uczucie uporczywego smutku, które może powodować u pacjentów wyczerpanie i irytację oraz pozbawiać ich chęci wykonywania ulubionych aktywności czy widywania się z bliskimi. Depresja może również wywoływać objawy fizyczne.

Stany lękowe objawiają się ciągłym uczuciem niepokoju. Mogą one wywołać szereg reakcji fizycznych, takich jak przyspieszone bicie serca czy napięcie mięśni. Mogą one także wpływać na układ oddechowy oraz powodować epizody paniki, które często przypominają ataki astmy.

Stany lękowe mogą wynikać z negatywnych myśli towarzyszących osobom chorującym na astmę. Niektórzy obawiają się, że nigdy nie znajdą skutecznego leczenia i przeraża ich myśl o możliwości doświadczenia ataku astmy. Istnieją także osoby, które starają się nigdy nie opuszczać domu w obawie przed kontaktem z czynnikami wyzwalającymi ataki astmy.

Problemy emocjonalne mogą zaostrzać objawy astmy, dlatego bardzo ważne jest to, aby w przypadku ich występowania, skorzystać z pomocy specjalisty.

Życie z astmą może być prawdziwym wyzwaniem, jednak istnieje kilka sposobów, aby zapobiec zaostrzeniu dolegliwości.

Kluczowy jest w tym plan leczenia choroby, czyli szczegółowe, spersonalizowane wytyczne, które powinieneś spisać wspólnie ze swoim lekarzem. Plan powinien uwzględniać:

• listę czynników wyzwalających symptomy;
• szczegółowe informacje dotyczące leków na astmę;
• procedurę postępowania w razie zaostrzenia objawów;
• opis sygnałów wskazujących na nadchodzący atak astmy;
• procedurę postępowania w razie ataku astmy;
• dane kontaktowe twojego lekarza.

Gotowy plan powinieneś mieć zawsze przy sobie. Powinieneś także przekazać go innym osobom z twojego otoczenia (na przykład pracodawcy), aby wiedziały w jaki sposób zapewnić ci opiekę podczas ataku astmy. Plan powinien być również regularnie aktualizowany w zależności od twojego stanu zdrowia.

Kluczowe w leczeniu astmy jest prawidłowe przyjmowanie leków. Twój plan leczenia będzie zależny od tego z jakiego rodzaju objawami zmagasz się na co dzień. Najczęściej rekomendowane jest stosowanie dwóch inhalatorów na astmę: inhalator zapobiegawczy i inhalator doraźny (rozszerzający oskrzela).

Jeśli masz ciężką lub trudną w leczeniu astmę możesz potrzebować dodatkowych leków poza tymi, które są zazwyczaj rekomendowane w leczeniu astmy. Należą do nich m.in. sterydy lub teofilina.

Ciągłe zażywanie leków wymaga regularnego ponawiania recepty. Dzięki euroClinix możesz jednak z łatwością zachować ciągłość leczenia bez konieczności udawania się do gabinetu lekarskiego. Dzięki usługom oferowanym przez klinikę internetową euroClinix możesz z łatwością zamówić inhalator online. Wystarczy wypełnić formularz medyczny, który zostanie zweryfikowany przez jednego z naszych

wykwalifikowanych lekarzy. Lek zostanie wysłany prosto z apteki i dostarczony pod wskazany adres w ciągu 24-48 godzin.