Jakie są rodzaje leków wziewnych na astmę?

Najprościej mówiąc, astma to stan zapalny dróg oddechowych. Istnieje wiele czynników mogących go wywołać, które są indywidualne dla każdego astmatyka. Najpopularniejsze z nich to pyłki, kurz, sierść i dym papierosowy. Identyfikacja tych czynników pozwala na ich unikanie i zapobieganie atakom choroby.

Gdy osoba chora na astmę zostanie wystawiona na działanie jednego z czynników podrażniających, w jej organizmie zachodzi szereg reakcji będących odpowiedzią na stan zapalny, co utrudnia oddychanie. Dochodzi wtedy do skurczu mięśni otaczających drogi oddechowe i płuca, co jeszcze bardziej zmniejsza ich pojemność. Dodatkowo, błony śluzowe zaczynają produkować nadmiar śluzu, co także utrudnia złapanie oddechu.

Leki wziewne, czyli podawane za pomocą inhalatora, ułatwiają oddychanie. W zależności od rodzaju leku, mogą być stosowane doraźnie podczas ataku lub profilaktycznie, zapobiegając napadom choroby. Leki zwalczają objawy takie jak świszczący i krótki oddech oraz ból klatki piersiowej.

Pamiętaj, aby nie stosować żadnych leków wziewnych bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem, gdyż niewłaściwe stosowanie jakichkolwiek środków leczniczych może zagrażać Twojemu zdrowiu lub życiu. Jeżeli odczuwasz problemy z oddychaniem i nie możesz określić ich przyczyny, natychmiast skontaktuj się z lekarzem.

Leki wziewne są skuteczną metodą wprowadzania substancji leczniczych do układu oddechowego. Inhalatory dostarczają leki profilaktyczne lub doraźne w formie aerozoli czy proszków. Najpopularniejsze rodzaje inhalatorów to:

• Inhalatory ciśnieniowe dozujące (MDI) - uwalniają lek w aerozolu po naciśnięciu przycisku
• Inhalatory uruchamiane oddechem (BAI) - automatycznie uwalniają lek po wzięciu oddechu
• Inhalatory proszkowe (DPI) - uwalniają lek w proszku

Jakie składniki znajdują się w doraźnych lekach wziewnych?

Substancją aktywną doraźnych leków wziewnych często jest salbutamol. Salbutamol jest substancją rozszerzającą oskrzela, przepisywaną w leczeniu astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP).

Leki z tej grupy są zwane doraźnymi, gdyż stosuje się je w celu zwalczania objawów i łagodzenia intensywności ataków. Podczas styczności z czynnikami podrażniającymi należy wykonać jeden lub dwa wdechy z inhalatora. Nie zaleca się przekraczania 4 wdechów środka w ciągu 24 godzin.

Istnieje wiele leków wziewnych zawierających salbutamol o nazwach takich jak Ventolin, Salamol, Salbulin i Qvar. Ze względu na wykorzystywanie tej samej substancji ich działanie jest bardzo podobne.

Jak działają doraźne leki wziewne?

Większość inhalatorów z lekami doraźnymi zawiera substancję aktywną należącą do klasy leków zwanych beta2-mimetykami*. Ich działanie skupia się na receptorach beta2 znajdujących się w drogach oddechowych doprowadzających powietrze do płuc. W rezultacie, rozluźnia to tkankę gładką oskrzelików, czyli rozgałęzień oskrzeli. Średnica rozluźnionych oskrzelików staje się większa, dzięki czemu mogą one doprowadzać większą ilość powietrza do płuc.

Ze względu na to, że beta2-mimetyki działają jedynie na mięśnie układu oddechowego, nie poprawią one ogólnego stanu zdrowia chorego - zapewniają jednak natychmiastowe i tymczasowe złagodzenie objawów choroby.

*Niektóre zawierają także antagonistów leukotrienów

Jakie składniki znajdują się w profilaktycznych lekach wziewnych?

Inhalatory z profilaktycznymi lekami wziewnymi najczęściej posiadają składniki aktywne zwane kortykosteroidami. Są one syntetycznymi wersjami substancji chemicznych naturalnie wytwarzanych przez narząd zwany nadnerczem. Ich działanie zmniejsza wrażliwość układu odpornościowego, przez co drogi oddechowe stają się mniej podatne na działanie czynników podrażniających.

Regularne stosowanie inhalatorów z lekami profilaktycznymi pozwala zapobiegać atakom astmy.

Przykładowe nazwy leków z kortykosteroidami to Flixotide i Clenil Modulite

Jak działają profilaktyczne leki wziewne?

Gdy układ odpornościowy wykryje zagrożenie dla organizmu, odpowiada na nie wytworzeniem stanu zapalnego i dostarczeniem dodatkowej ilości krwi do źródła “niebezpieczeństwa”. W normalnej sytuacji ta reakcja jest korzystna, jednak u osób z astmą wykryte zagrożenie najczęściej jest nieszkodliwe (np. pyłki, kurz), a odpowiedź organizmu przesadzona.

Aby wrócić do normalnego stanu po reakcji obronnej, ciało wytwarza hormon zwany kortyzolem. Kortykosteroidy zawarte w inhalatorach z profilaktycznymi lekami imitują ten naturalnie wydzielany hormon. Po “uspokojeniu” organizmu zmniejsza się stan zapalny, dzięki czemu drogi oddechowe stają się rozszerzone i nie blokuje ich już nadmiar śluzu.

Kontrolne leki wziewne

Ten rodzaj leków stosuje się podobnie do leków doraźnych, gdyż ich mechanizm także opiera się na rozszerzaniu dróg oddechowych. Działanie kontrolnych leków wziewnych trwa od 12 do 24 godzin, co sprawia że te środki są bardzo przydatne w sytuacjach w których chory jest wystawiony na czynnik podrażniający przez dłuższy czas.

Lekarze na początku zazwyczaj przepisują astmatykom standardowy lek doraźny taki jak np. Ventolin. Jeżeli okaże się, że chory regularnie doświadcza ataków astmy, specjalista może przepisać lek profilaktyczny oraz kontrolny. Dzięki temu ryzyko ataków zostanie zmniejszone, a w przypadku zaostrzenia objawów dolegliwości chory będzie mógł skorzystać z alternatywnego środka.

Przykłady leków kontrolnych to Salmeterol, Pulmicort, i Serevent.

Łączone leki wziewne

Ostatnim opisanym w naszym artykule rodzajem środków są łączone leki wziewne, których mechanizm opiera się na działaniu dwóch składników aktywnych - sterydu oraz beta2-mimetyku.

Inhalatory z łączonymi lekami łagodzą ataki, rozszerzając drogi oddechowe (tak jak środki doraźne) i jednocześnie oferują długotrwałą ochronę przed czynnikami podrażniającymi (tak jak środki profilaktyczne).

Nazwy nazwy znanych łączonych leków to Seretide i Symbicort.

Decyzję o dobraniu odpowiedniego leku podejmuje lekarz. Dlatego najlepiej, jeżeli udasz się do przychodni i opiszesz specjaliście częstotliwość oraz intensywność ataków, czynniki podrażniające, a także obecnie używane leki.

Po otrzymaniu recepty, niektóre leki są całkowicie lub częściowo refundowane przez NFZ. Możesz także zamówić je na stronie euroClinix (jeżeli zostały już kiedyś przepisane Ci przez lekarza) po wypełnieniu krótkiego formularza konsultacji online.