Upławy - co oznacza niepokojąca wydzielina z pochwy?

Śluz to prawidłowa wydzielina z pochwy produkowana jest przez gruczoły szyjki macicy. Składa się ona z martwych komórek, bakterii i płynu szyjkowego. Pod względem chemicznym śluz jest zawiesiną zawierającą m.in. elektrolity, związki organiczne, a także cynk, miedź, żelazo, magnez, selen oraz wolne kwasy tłuszczowe, enzymy i hormony. Organizm kobiety wytwarza do 60 mg śluzu szyjkowego dziennie, a ilość ta zwiększa się do około 600 mg w czasie owulacji.

Wydzielina z pochwy pełni wiele funkcji. W dniach niepłodnych śluz zapewnia naturalne nawilżenie pochwy oraz chroni przed zakażeniami i uszkodzeniami. Podczas dni płodnych wydzielina ułatwia zajście w ciąże poprzez umożliwienie plemnikom szybsze przemieszczanie się do komórki jajowej.

W zdrowej florze bakteryjnej pochwy żyją bakterie, grzyby i drożdżaki, które pozostają we wzajemnie kontrolowanej równowadze. Dominującym elementem w tym ekosystemie są pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus). Bakterie te pomagają utrzymać kwaśne pH pochwy, co umożliwia stworzenia środowiska nieprzyjaznego dla szkodliwych drobnoustrojów i chroni organizm przed infekcjami intymnymi. Zachwianie tej równowagi prowadzi do podrażnień, co powoduje, że organizm jest bardziej wrażliwy na infekcje pochwy.

Jak wygląda normalna wydzielina z pochwy? Jak wygląda zdrowy śluz? Jaki zapach ma wydzielina z pochwy? - nad tymi nurtującymi pytaniami zastanawia się wiele kobiet.

Prawidłowy śluz powinien być bezbarwny lub mlecznobiały, mieć neutralny zapach i przypominać białko jajka kurzego. Konsystencja, a tym samym zabarwienie śluzu są jednak ściśle związane z cyklem menstruacyjnym, a dokładnie stężeniem progesteronu i estrogenu - dwóch żeńskich hormonów. Faza cyklu menstruacyjnego ma bezpośrednie przełożenie na gęstość, lepkość oraz obfitość śluzu.

Na samym początku cyklu, gdy poziom estrogenów jest nisku, śluz jest skąpy, gęsty i dość lepki, co uniemożliwia zajście w ciążę. Po kilku dniach od rozpoczęcia cyklu menstruacyjnego poziom estrogenu wzrasta, co wpływa na właściwości śluzu, który staje się on rzadszy, mniej lepki i bardziej obfity. W okolicy owulacji wydzielina z pochwy jest najrzadsza, bardzo lepka i najobfitsza - jej wodnistość wynosi, aż 98%. Taka konsystencja śluzu pozwala na przedostanie się plemnika do komórki jajowej i zapłodnienie. Po owulacji śluz ponownie zmienia swoje cechy - staje się gęstszy i lepki, i znika zupełnie w okolicy miesiączki.

Badania wykazały, że podczas okresu flora bakteryjna pochwy jest najbardziej zachwiana, a pod koniec cyklu poziom pałeczek kwasu mlekowego wzrasta. Może to powodować zwiększone ryzyko infekcji w tych etapach cyklu.

Ponadto, naturalne zmiany w konsystencji i kolorze śluzu z pochwy zachodzą podczas podniecenia seksualnego, ciąży i menopauzy.

Co oznacza wygląd i kolor wydzieliny z pochwy?

Kiedy śluz ma barwę kremowolmeczną lub przezroczystą i nie wydziela zapachu, nie ma powodów do obaw.

Kiedy jednak śluz staje się żółty, różowy, brązowy, brunatny, serowaty lub pienisty w konsystencji, a do tego ma nieprzyjemny zapach, mamy do czynienia z nieprawidłową wydzieliną z pochwy. Zmianom w konsystencji, kolorze i zapachu śluzu mogą towarzyszyć także inne dolegliwości, takie jak świąd w okolicach pochwy, ból brzucha oraz krwawienie lub plamienie z pochwy.

Nieprawidłowa wydzielina z dróg rodnych, której kolor, zapach, konsystencja lub obfitość odbiegają od normy to tak zwane upławy. Upławy zazwyczaj są objawem infekcji dróg intymnych i nie powinno się ich bagatelizować. Konieczna jest wizyta w gabinecie ginekologicznym, aby lekarz mógł określić jaka jest przyczyna zmian śluzu oraz zalecić odpowiednie leczenie.

Każdą z dolegliwości charakteryzują inne właściwości wydzieliny. Rozpoznając cechy upławów, można dokonać wstępnej diagnozy nieprawidłowości.

Białe upławy waginalne

Biała wydzielina o konsystencji twarożku lub zsiadłego mleka to objaw infekcji grzybiczej. Upławom towarzyszy zaczerwienienie, świąd oraz obrzęk w okolicach intymnych. Wskazujące na infekcję grzybiczą upławy waginalne narastają przed miesiączką oraz po stosunku płciowym.

Mętna lub pienista wydzielina w kolorze białym może być również objawem innych infekcji, takich jak bakteryjne zapalenie pochwy, chlamydia lub rzęsistkowica.

Szare upławy waginalne

Szara, wodnista wydzielina o specyficznym rybim zapachu świadczy o zakażeniu bakteryjnym. Objawami towarzyszącymi są zaczerwienienie, świąd oraz obrzęk w okolicach intymnych.

Szary śluz może być również oznaką chorób wenerycznych m.in. chlamydii, rzeżączki lub rzęsistkowicy.

Ropno-śluzowe upławy waginalne

Ropne, śluzowate w konsystencji upławy, którym towarzyszą bóle w okolicy lędźwiowej, pieczenie podczas oddawania moczu, ból podczas stosunku seksualnego oraz krwawienia między miesiączkami, mogą być objawem chlamydiozy - infekcji bakteryjnej, która może pociągać za sobą poważne powikłania (stany zapalne dróg rodnych, niepłodność, zapalenia stawów, zmiany w układzie nerwowym, obniżenie odporności).

Żółto-zielone upławy waginalne

Żółto-zielona wydzielina o pienistej konsystencji i ostrym, nieprzyjemnym zapachu jest objawem zakażenia rzęsistkiem pochwowym - jest to choroba pasożytnicza przenoszona drogą płciową. Wśród objawów towarzyszących występują: ból, zaczerwienienie, obrzęk sromu oraz pochwy.

Żółtawe lub zielonkawe wodniste upławy waginalne

Wodnista wydzielina o zabarwieniu żółtawym lub zielonkawym, nierzadko z obecnością krwi oraz towarzyszącym świądem i zaczerwienieniem warg sromowych może świadczyć o zanikowym zapaleniu pochwy, zwanej atrofią pochwy.

Brązowe, brunatne lub pomarańczowe upławy waginalne

Brązowa lub pomarańczowa wydzielina to oznaka krwi w wydzielinie. Może ona pojawić się przed lub po okresie, gdy krew miesiączkowa miesza się ze śluzem. Brązowa wydzielina, która pojawia się nieregularnie podczas cyklu, poza miesiączką, może również występować u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną lub wchodzących w okres menopauzy.

Brązowe, brunatne lub pomarańczowe upławów mogą być także objawem zespołu policystycznych jajników (PCOS), endometriozy, nadżerki, raka szyjki macicy, jajników lub jajowodów. Konieczna jest wizyta u lekarza, który przeprowadzi odpowiednie badania.

Różowe upławy waginalne

Różowa śluz zwykle pojawia się przed miesiączką i zawiera niewielką ilość krwi. Jednak ciągłe różowe plamienie może być oznaką nieregularnego cyklu miesiączkowego lub, w rzadszych przypadkach, oznaką endometriozy lub torbieli jajników. Może również pojawić się w wyniku implantacji komórki jajowej na początku ciąży.

Czerwone upławy waginalne

Czerwony śluz z krwią może być objawem polipów szyjki macicy, szkodliwego szczepu HPV (wirusa brodawczaka ludzkiego) lub innych infekcje przenoszonych drogą płciową.

Czarne upławy waginalne

Czarna wydzielina z pochwy może pojawić się w okresie, w którym krew dłużej opuszcza organizm. Innym razem może sygnalizować coś poważniejszego: poronienie, chorobę zapalną miednicy (PID) lub nawet raka szyjki macicy.

Nieprzyjemny zapach z pochwy może wskazywać na zachwianie równowagi bakteryjnej i infekcję intymną.

Jeśli wydzielina z pochwy ma rybi zapach, prawdopodobnie jest to spowodowane bakteryjnym zapaleniem pochwy, zwłaszcza jeśli towarzyszą temu objawy takie jak wodnista wydzielina. Inną przyczyną rybiego zapachu może być również rzęsistkowica. Higiena miejsc intymnych ma równie duży wpływ na zapach śluzu, ale mogą na to również wpływać takie czynniki, jak dieta, materiał bielizny lub nadmierna potliwość.

Nie próbuj ukrywać zapachu pochwy i śluzu za pomocą dezodorantów intymnych lub innych sprayów, ponieważ takie produkty zaburzają równowagę flory bakteryjnej pochwy i mogą zaostrzyć objawy.

Upławy waginalne są objawem różnych infekcji i chorób, dlatego zawsze w przypadku ich wystąpienia należy poddać się specjalistycznej diagnostyce ginekologicznej. Najczęściej nieprawidłowa wydzielina z pochwy wskazuje na infekcję bakteryjną lub grzybiczą. Często upławy są objawem chorób wenerycznych.

Ponadto do powstania upławów mogą przyczynić się:

• alergie (np. uczulenie na lateks)
• urazy mechaniczne (powstałe podczas stosunku, masturbacji, wymiany tamponów, przez źle dobraną wkładkę domaciczną)
• podrażnienie substancjami chemicznymi (np. drażniące środki plemnikobójcze, mocno perfumowane środki higieniczne, chlor na basenie)
• osłabienie organizmu
• nieprawidłowa higiena osobista (noszenie syntetycznej bielizny, nieodpowiednie kosmetyki do higieny intymnej, irygacja pochwy).

Grzybica pochwy

Grzybica pochwy, inaczej nazywana jest kandydozą lub drożdżycą. Pojawia się na skutek nadmiernego rozwoju drożdżaków - grzybów z grupy Candida Albicans. Schorzenie pojawia się zazwyczaj na skutek degradacji naturalnej flory bakteryjnej do której może dojść m.in. na skutek antybiotykoterapii, z powodu obniżenia odpornościi, czy infekcji bakteryjnej.

Jednym z bardziej charakterystycznych objawów grzybicy są białe, "serkowate" upławy. Wydzielina z pochwy jest bardziej obfita niż zwykle, zmiania się też jej kolor, zapach i kosnystencja. Zazwyczaj jest biała i grudkowata, przypomina twarożek. Może mieć charakterystyczny, drożdżowy zapach. Upławom może towarzyszyć świąd, pieczenie, zaczerwienienie i suchość pochwy.

Bakteryjne zapalenie pochwy

Bakteryjne zapalenie pochwy to choroba wywyołana zkażeniem bakteryjnym. Nazywana jest inaczej waginozą bakteryjną. Do jej rozwoju dochodzi w wyniku zaburzenia naturalnej flory bakteryjnej, znajdującej się w pochwie, na skutek m. in. złej higieny pochwy, nieodpowiedniej diety, stosowania spirali, stosowania silnych detergentów do prania bielizny lub perfumowanych środków higienicznych (wkładek, podpasek, tamponów). Choroba najczęściej dotyczy młodych, aktywnych seksualnie kobiet.

Waginoza bakteryjna to najczęstsza przyczyna upławów z pochwy. Mają one wodnistą konsystencję, nieprzyjemny, rybi zapach i szary lub biały kolor. Intensywny zapach wyczuwalny jest zwłaszcza po stosunku. Oprócz pojawienia się upławów, zmiana zapachu może towarzyszyć także krwi menstruacyjnej.

Chlamydia

Chlamydia jest chorobą weneryczną, to znaczy, że przenoszona jest podczas stosunków, drogą płciową. Jest infekcją bakteryjną, spowodowaną bakteriami Chlamydia trachomatis. Zakażenie może powodować zapalenie cewki moczowej lub szyjki macicy, a także ziarniniaka wenerycznego. Chorobą można zarazić się podczas niezabezpieczonego prezerwatywą stosunku z osobą chorą.

Jednym z objawów chlamydiozy u kobiet są ropno-śluzowe upławy z pochwy. Wydzielina może mieć bardzo nieprzyjemny, intensywny zapach. Upławy zazwyczaj zaczynają być widoczne 7–14 dni po stosunku. Nieprawiłdowej wydzielinie z pochwy, może towrzyszyć dyskomfort podczas oddawania moczu, bóle w okolicy lędźwiowej, a także krwawienie z pochwy.

Rzęsistkowica

Rzęsistkowica to rzadka pasożytnicza choroba weneryczna, wywoływana przez zarażenie małego pierwotniakiem rzęsistkiem pochwowym (trichomonas vaginalis). Do zakażenia zazwyczaj dochodzi na skutek stosunku bez prezerwatywy z osobą zarażoną lub, rzadziej, w wyniku korzystania z tych samych przedmiotów higieny osobistej.

Charakterystycznym objawem rzęsistkowicy są obfite upławy o nieprzyjemnym, rybim zapachu i żółto-zielonym kolorze. Upławy mogą mieć inną gęstość (być rzadsze lub gęstsze) niż normalny śluz pochwowy. Upławom może towarzyszyć ból podbrzusza oraz dolegliwości bólowe podczas stosunku i przy oddawaniu moczu.

Nadżerka

Nadżerka szyjki macicy to ubytek w jej błonie śluzowej. Może być spowodowany m.in. z urazem, jak również przewlekłym stanem zapalnym. Stan zapalny prowadzący do nadżerki może pojawić się w wyniku infekcji grzybiczej, wirusowej lub bakteryjnej. Nieleczona nadżerka może prowadzić do zmian nowotworowych.

Nadżerka zazwyczaj nie daje żadnych objawów, dlatego może być wykryta jedynie podczas badania ginekologicznego z wziernikiem. Jedynym objawem, który może towarzyszyć chorobie są upławy. Wydzielina z pochwy staje się znacznie bardziej obfita. Upławy mogą mieć żółtawy bądź biały odcień i nieprzyjemny zapach. Jest to jednak objaw niespecyficzny - charakterystyczny również dla innych dolegliwości.

Aby uniknąć upławów z pochwy najważniejsze jest dbanie o prawidłową higienę intymną oraz profilaktyka chorób przenoszonych drogą płciową:

• używaj przewiewnej bielizny z naturalnych materiałów
• do higieny intymnej używaj płynów o kwaśnym ph (3,8-4,2)
• unikaj irygacji pochwy
• nie stosuj mocno perfumowanych wkładek, podpasek i płynów do kąpieli
• bieliznę pierz w delikatnych detergentach
• regularnie wymieniaj tampony lub podpaski podczas okresu
• stosuj probiotyki, jeśli przechodzisz antybiotykoterapię
• używaj prezerwatyw podczas stosunku

W przypadku pojawienia się nieprawidłowej wydzieliny należy skontaktować się z lekarzem. W 80% przypadków upławy wskazują na łatwe w leczeniu zakażenia bakteryjne i grzybicze. Należy jednak pamiętać, że upławy mogą być również objawem groźnego schorzenia.

Ginekolog zazwyczaj przeprowadza wywiad, aby dowiedzieć się jakie nieprawidłowości w wydzielinie z pochwy zaobserwowała pacjentka, jak długo trwa ten stan, kiedy się pojawiały (np. po stosunku z nowym partnerem, po antybiotykoterapii itp). Następnie lekarz przeprowadzi badanie ginekologiczne przy pomocy wziernika. Może również podjąć decyzję o wykonaniu dodatkowych badań takich jak USG przezpochwowe, ocena mikroskopowa wydzieliny, posiew wydzieliny. Leczenie upławów będzie zależne od diagnozy.

Leki na receptę

Leczenie upławów z pochwy będzie zależeć od tego, jaka dolegliwość powoduje objawy.

Bakteryjne zapalenie pochwy

Bakteryjne zapalenie pochwy można w wielu przypadkach wyleczyć za pomocą leków dostępnych bez recepty, takich jak kremy dopochwowe lub czopki. Jednak nawracające infekcje najlepiej leczyć lekami na receptę m.in. metronidazolem. Inne opcje leczenia to środki zawierające chlorek dekwaliniowy (np. Fluomizin) lub kremy antybiotykowe zawierające klindamycynę (np. Dalacin).

Grzybica pochwy

Grzybicę pochwy można leczyć za pomocą leków przeciwgrzybiczych np. mikonazolem (sprzedawanym pod nazwą Gyno-Daktarin) lub flukonazolem (sprzedawanym pod nazwą Flukonazol lub Diflucann), w postaci kremu lub kapsułek.

Choroby przenoszone drogą płciową

Choroby weneryczne, takie jak chlamydia, rzeżączka i rzęsistkowica, powinny być zawsze diagnozowane przez lekarza i leczone za pomocą odpowiednio dobranych leków, aby uniknąć niebezpiecznych powikłań.

Bakteryjne choroby przenoszone drogą płciową mogą być leczone przy użyciu antybiotyków. Azytromycyna można stosować w leczeniu infekcji bakteryjnych, w tym chlamydii, rzeżączki, ureaplasma urealyticum i mycoplasma genitalium. Doksycyklina może być również stosowana w leczeniu chlamydii, ureuplasmy urealyticum i mykoplazmy. Rzęsistkowica jest zwykle leczona metronidazolem. W przypadku rzeżączki można zastosować połączenie dwóch antybiotyków lub pojedynczym wstrzyknięciem domięśniowym ceftriaksonu.

Chorób przenoszonych drogą płciową o podłożu wirusowym nie da się wyleczyć, ale ich objawy można leczyć za pomocą odpowiednich środków. Nawrotom opryszki narządów płciowych można zapobiegać za pomocą leków, takich jak Acyklowir lub Famvir.

euroClinix oferuje szeroką gamę leków dla zdrowia intymnego kobiet. Niezależnie od tego, czy cierpisz na bakteryjne zapalenie pochwy, grzybicę pochwy czy też zdiagnozowano u Ciebie jedną z chorób przenoszonych drogą płciową, możemy pomóc Ci szybko i dyskretnie uzyskać potrzebne leczenie dzięki konsultacjom online.