Nawracająca grzybica: przyczyny i leczenie

U większości pacjentów, objawy grzybicy ustępują po zakończeniu leczenia. Jednak niektóre osoby, mogą zmagać się z pojawiającymi się okresowo objawami. Nawracająca kandydoza diagnozowana jest wtedy, gdy w ciągu 12 miesięcy doświadczane są przynajmniej 4 nawroty choroby.

Objawy nawracającej pleśniawki mogą pojawiać się na całym ciele. Najczęściej rozwijają się one w rejonie narządów płciowych i ust (grzybica pochwy, grzybica penisa, grzybica jamy ustnej), choć tak naprawdę mogą zaatakować każdy rejon skóry (grzybica skóry). W poniższej tabeli wyszczególniono poszczególne typy drożdżycy wraz z charakterystycznymi objawami.

Nawracająca grzybica jest dosyć częstym problemem i zazwyczaj nie powinna stanowić powodu do niepokoju. Jest to jednak bardzo niekomfortowa dolegliwość, która znacznie obniża jakość życia. Istnieje kilka potencjalnych przyczyn rozwoju infekcji grzybiczej.

Pierwotna infekcja nie została w pełni wyleczona

Nawroty grzybicy mogą występować na skutek niecałkowitego wyleczenia pierwotnej infekcji. Nawet jeśli ukończysz kurację, istnieje pewna szansa, że drożdżaki wywołujące infekcje pozostały w organizmie, co może w późniejszym czasie spowodować nawrócenie objawów chorobowych.

Partner/partnerka cierpi na grzybicę

Choć grzybica narządów płciowych nie jest klasyfikowana jako choroba weneryczna, może ona zostać przeniesiona na partnera podczas stosunku seksualnego. Grzybica jamy ustnej również jest dolegliwością, którą z łatwością można zarazić bliską osobę.

Warto zatem pamiętać, że w przypadku doświadczania kandydozy, leczeniu powinno zostać poddanych oboje parterów. W przeciwnych razie może dojść do efektu „błędnego koła”. Grzybica nie zawsze wywołuje silne lub widoczne objawy, w związku z czym łatwo nieświadomie zarazić nią drugą osobę.

Ciąża

Nawracająca grzybica jest bardzo częstą dolegliwością u kobiet w ciąży. Szacuje się, że dolegliwość ta doświadczana jest przez około 40% ciężarnych. Na szczęście, choroba ta nie ma szkodliwego wpływu na dziecko.

40% kobiet w ciąży zmaga się z nawracającą grzybicą.

Zwiększone ryzyko kandydozy jest związane ze zmianami hormonalnymi, do których dochodzi w trakcie trwania ciąży. Wysoki poziom estrogenu stanowi czynnik ryzyka dla przerostu grzybów candida.

Jeśli jesteś w ciąży i doświadczasz objawów drożdżycy, skonsultuj się ze swoim lekarzem, który dobierze metodę leczenia najbezpieczniejszą dla ciebie i twojego dziecka.

Cukrzyca

Cukrzyca może powodować bardzo wiele komplikacji zdrowotnych, takich jak m.in. choroby serca. Innym częstym powikłaniem zbyt wysokiego cukru we krwi jest właśnie grzybica. Osoby, które zmagają się z tą dolegliwością powinny zatem wykonać diagnostykę pod kątem cukrzycy.

Niekontrolowany poziom cukru we krwi może podwyższać ryzyko infekcji grzybiczych. Warto więc ściśle stosować się do zaleceń swojego lekarza.

Podczas cyklu menstruacyjnego w ciele kobiety zachodzi bardzo dużo zmian. Wiele z nich może mieć bezpośredni wpływ na rozwój grzybicy pochwy.

Pierwszym czynnikiem wpływającym na rozwój kandydozy są zmiany hormonalne. Podczas okresu organizm produkuje hormony, które mogą zaburzyć równowagę flory bakteryjnej pochwy i, tym samym, stymulować rozwój grzybów.

Krew menstruacyjna również może wpłynąć na mikrobiom pochwowy i doprowadzić do zmian PH, tworząc środowisko dogodne do rozmnażania grzybów.

Do rozwoju grzybicy mogą przyczyniać się także produkty kosmetyczne stosowane podczas okresu (np. tampony) oraz nadmierna higiena pochwy (która również może zaburzyć równowagę kwasowo-zasadową waginy).

Czasami nawracająca grzybica może być objawem przewlekłego stresu. Rzadko jest to jednak jedyna przyczyna dolegliwości.

Badania wykazały, że stres może mieć znaczący wpływ na działanie układu immunologicznego. Przede wszystkim wpływa on na delikatną równowagę pomiędzy dobroczynnymi i chorobotwórczymi mikroorganizmami w organizmie, co może stanowić czynnik wyzwalający dla nadmiernego rozmnażania grzybów.

Na skutek działania stresu wzrasta także stężenie kortyzolu - wysoki poziom tego hormonu może spowodować podwyższenie poziomu cukru we krwi, który stanowi pożywkę dla drożdżaków.

Nawracająca grzybica może być skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków, takich jak m.in.:

• Dwuskładnikowa antykoncepcja hormonalna (np. tabletki antykoncepcyjne, plastry antykoncepcyjne lub krążek dopochwowy) zawiera estrogeny, które mogą stymulować rozmnażanie grzybów.
• Hormonalna terapia zastępcza również zawiera estrogen, którego wysoki poziom stanowi czynnik ryzyka rozwoju grzybicy.
• Antybiotyki i leki sterydowe wpływają na naturalną równowagę mikroorganizmów, co umożliwia rozwój grzybów Candida.
• Leki na HIV, chemioterapia i inne leki immunosupresyjne osłabiają układ odpornościowy, przez co obniżona zostaje zdolność organizmu do zwalczenia infekcji.

Pleśniawki jamy ustnej mają swoje unikalne przyczyny.

Częste przyczyny grzybicy jamy ustnej
Palenie papierosów	Stosowanie inhalatorów na astmę
Suchość ust	Noszenie protez

Dbanie o higienę jamy ustnej jest najlepszym sposobem na to, aby zapobiegać grzybicy jamy ustnej, zwłaszcza po zastosowaniu inhalatora. Bardzo ważne w profilaktyce tej dolegliwości jest także rzucenie palenia.

Jeśli doświadczasz nawracających infekcji grzybiczych, powinieneś jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, który ustali przyczyny oraz wdroży odpowiednie leczenie. Wizyta w gabinecie lekarskim jest w szczególności zalecana osobom po 60. roku życia, kobietom w ciąży, matkom karmiącym piersią oraz pacjentom z zaburzeniami układu odpornościowego (np. w wyniku cukrzycy lub HIV).

Przy okazjonalnych atakach drożdżycy, krótkotrwała kuracja przeciwgrzybicza powinna być wystarczająca, aby całkowicie zwalczyć chorobę. Jednak nawracające infekcje mogą wymagać zastosowania niższej dawki leku przez dłuższy okres czasu.

Podczas konsultacji lekarz zapyta cię o twoje objawy, wykluczy inne stany chorobowe oraz zweryfikuje przyczyny dolegliwości. Przed wdrożeniem leczenia farmakologicznego, specjalista może zasugerować wprowadzenie zmian w stylu życia.

Jednym z najczęściej rekomendowanych leków o działaniu przeciwgrzybiczym jest flukonazol (Diflucan). W przypadku nawracających infekcji pochwy zaleca się przyjmować 150 mg dziennie przez 3 dni, a następnie raz w tygodniu przez 6 miesięcy. Dawkowanie preparatu różni się w zależności od rodzaju grzybicy. Lekarz może także zmodyfikować dawki osobom z osłabionym układem odpornościowym.

Jeśli masz skłonność do infekcji drożdżakowych, istnieją pewne środki, które możesz przedsięwziąć, aby zmniejszyć ryzyko:

• unikaj silnie pachnących kosmetyków
• nie używaj dezodorantów ani irygatorów dopochwowych
• noś bawełnianą bieliznę
• dokładnie wycieraj skórę po umyciu
• unikaj noszenia obcisłej bielizny lub odzieży
• nie odbywaj stosunków seksualnych, dopóki infekcja całkowicie nie ustąpi
• dbaj o higienę jamy ustnej i poddawaj się regularnym kontrolom dentystycznym

Jeśli stosujesz antybiotyki, bardzo ważne jest równoczesne przyjmowanie preparatów probiotycznych.